Phẫu thuật cắt amiđan là gì?
Phẫu thuật cắt amiđan là phẫu thuật cắt bỏ amiđan vòm miệng từ phía trên cổ họng. Thủ thuật này được thực hiện để điều trị viêm tại amiđan, hay còn gọi là viêm amiđan.
Cắt bỏ amiđan thường được thực hiện cho trẻ em. Tuy nhiên, người lớn có thể vẫn cần phẫu thuật cắt amiđan vì những lý do như:
- Đau họng thường xuyên và dai dẳng
- Ngưng thở khi ngủ do amiđan sưng lên làm nghẽn đường thở
- Hơi thở có mùi trầm trọng có liên quan đến mảnh vụn bị mắc kẹt trong amiđan
- Ung thư ở khu vực amiđan
- Sỏi amiđan tái phát
Đâu là nguyên nhân gây viêm amidan?
Amiđan là một phần của hệ miễn dịch và sản xuất kháng thể chống lại các mầm bệnh (vi trùng gây bệnh) xâm nhập vào mũi và miệng. Viêm amiđan xảy ra khi amiđan bị nhiễm trùng và sưng to.
Có 3 loại viêm amiđan:
- Viêm amiđan cấp tính, dùng để chỉ tình trạng nhiễm trùng amiđan thỉnh thoảng xảy ra
- Viêm amiđan tái phát, là những viêm nhiễm tái đi tái lại ở amiđan
- Viêm amiđan mạn tính, là đau họng ban đầu dai dẳng kèm theo những đợt bùng phát nhiễm trùng amiđan cấp tính
Nếu bạn bị viêm hoặc sưng amiđan, bạn có thể để ý thấy họng bị đỏ lên và amiđan bị bao bọc bởi một lớp màu trắng hoặc vàng.
Bạn cũng có thể bị hội chứng ngưng thở khi ngủ mạn tính liên quan đến amiđan lớn hoặc ngáy ngủ làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn.
Tại sao bạn cần phẫu thuật cắt amiđan?
Bác sĩ có thể khuyến cáo phẫu thuật cắt amiđan nếu bạn gặp phải các vấn đề sau:
- Bị viêm amiđan tái phát thường xuyên
- Sỏi amiđan tái phát, thường là dấu hiệu của nhiễm trùng amiđan mạn tính tiềm ẩn
- Đau một bên họng
- Ngưng thở khi ngủ
- Khó khăn khi thở do amiđan sưng to
- Chảy máu amiđan
- Các biến chứng viêm amiđan nặng như áp-xe cổ hoặc viêm amiđan mủ (áp-xe quanh amiđan)
Lợi ích của phẫu thuật cắt amiđan bao gồm:
- Giảm nguy cơ nhiễm trùng họng
- Giảm việc sử dụng các loại thuốc ví dụ như kháng sinh
- Giảm việc đi khám bệnh
- Nâng cao chất lượng cuộc sống
Các nguy cơ và biến chứng của phẫu thuật cắt amiđan là gì?
Phẫu thuật cắt amiđan là một thủ thuật an toàn có tỷ lệ biến chứng thấp. Tuy nhiên, giống như bất kỳ phẫu thuật nào khác, phương pháp này có một số nguy cơ, chẳng hạn như:
- Phản ứng với thuốc gây mê. Bạn có thể gặp phải một số phản ứng ngắn hạn với thuốc này, chẳng hạn như đau đầu, buồn nôn, nôn hoặc đau cơ. Các vấn đề nghiêm trọng, lâu dài rất hiếm gặp. Đối với gây mê toàn thân, vấn đề nghiêm trọng bao gồm nguy cơ tử vong.
- Sưng. Bạn có thể bị sưng lưỡi và trên mái vòm mềm của miệng (khẩu cái mềm), đặc biệt là trong vài giờ đầu sau khi thực hiện thủ thuật. Điều này có thể dẫn đến vấn đề về hô hấp.
- Chảy máu trong quá trình phẫu thuật. Trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể xảy ra chảy máu nặng trong quá trình phẫu thuật cần phải điều trị thêm và nằm viện lâu hơn.
- Chảy máu trong quá trình lành bệnh. Bạn có thể bị chảy máu đôi chút trong quá trình lành bệnh, đặc biệt là nếu vảy của vết thương bị bong quá sớm.
- Nhiễm trùng. Trong một số trường hợp hiếm gặp, phẫu thuật có thể dẫn đến nhiễm trùng cần được điều trị thêm.
Bạn chuẩn bị cho phẫu thuật cắt amiđan như thế nào?
Điều trị viêm amidan tùy thuộc vào nguyên nhân và độ nặng của tình trạng bệnh.
Bác sĩ sẽ hỏi bạn để biết thông tin về các thuốc đang sử dụng, tiền sử cá nhân hoặc gia đình về các rối loạn chảy máu và bất kỳ dị ứng thuốc nào đã biết hoặc phản ứng bất lợi đối với thuốc gây mê.
Trước khi phẫu thuật cắt amiđan, bạn sẽ được hướng dẫn về cách tự chuẩn bị cho phẫu thuật, chẳng hạn như:
- Ngưng một số thuốc hoặc thay đổi liều thuốc trong vài ngày trước khi phẫu thuật
- Nhịn ăn sau nửa đêm trước khi phẫu thuật đã lên lịch
- Sắp xếp phương tiện đi về nhà
- Lên kế hoạch cho thời gian phục hồi từ 10 đến 14 ngày trở lên
Trước khi phẫu thuật, bạn cũng có thể được yêu cầu thực hiện:
- Một nghiên cứu về giấc ngủ (đo đa ký giấc ngủ) để điều trị chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, tắc nghẽn đường thở hoặc các tình trạng liên quan khác
- Công thức máu toàn phần để xác định nguyên nhân nhiễm trùng
- Một số xét nghiệm máu nhất định
Tùy thuộc vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ khuyến cáo điều trị phù hợp nhất cho bạn.
Điều gì sẽ xảy ra trong phẫu thuật cắt amiđan?
Phẫu thuật cắt amiđan thường cần nằm viện qua đêm nhưng cũng có thể được thực hiện như phẫu thuật trong ngày.
Lý do nằm viện qua đêm có thể bao gồm:
- Phẫu thuật cho trẻ nhỏ
- Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn
- Các vấn đề sức khỏe phức tạp khác
Hầu hết bệnh nhân nằm viện qua đêm và trở về nhà vào ngày hôm sau.
Trước thủ thuật
Bác sĩ hoặc nhân viên y tế khác có thể xem qua danh sách các câu hỏi kiểm tra trước khi phẫu thuật, chẳng hạn như kiểm tra danh tính và lý do phẫu thuật.
Đây là quy trình tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.
Trong khi thực hiện thủ thuật
Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ amiđan bằng cách cắt bằng dao mổ hoặc bằng một dụng cụ phẫu thuật chuyên dụng sử dụng nhiệt hoặc năng lượng siêu âm. Phương pháp này sẽ phá hủy các mô mềm và làm ngừng chảy máu.
Vì phẫu thuật cắt amiđan được thực hiện trong khi gây mê toàn thân, bạn sẽ không tỉnh hay bị đau trong quá trình thực hiện thủ thuật.
Sau thủ thuật
Sau phẫu thuật cắt amiđan, bạn có thể thấy:
- Đau họng, có thể dễ dàng kiểm soát bằng thuốc giảm đau
- Thỉnh thoảng bị đau tai
- Chảy máu, thường liên quan đến nhiễm trùng trong vòng 14 ngày đầu sau khi phẫu thuật
Chăm sóc và phục hồi sau phẫu thuật cắt amiđan
Thời gian phục hồi sau phẫu thuật cắt amiđan có thể khác nhau nhưng hầu hết bệnh nhân sẽ phục hồi và trở lại với nhịp sinh hoạt và chế độ ăn uống bình thường sau khoảng 7 - 10 ngày.
Người lớn thường mất nhiều thời gian hơn để phục hồi so với trẻ em.
Kiểm soát cơn đau rất quan trọng trong quá trình phục hồi sau phẫu thuật cắt amiđan. Để giúp làm giảm đau và thúc đẩy quá trình lành bệnh, bạn có thể:
- Tránh nói quá nhiều.
- Tránh hút thuốc và uống bia rượu.
- Uống nhiều nước để có đủ nước.
- Chỉ ăn thức ăn dạng lỏng để dễ nuốt sau khi phẫu thuật, như cháo hoặc súp. Tập ăn thức ăn mềm như kem trước khi chuyển sang thức ăn đặc. Tránh thức ăn chứa axit, cay, cứng hoặc giòn có thể gây đau hoặc chảy máu.
- Trở lại các hoạt động bình thường nhưng tránh vận động mạnh với cường độ cao trong 2 tuần.
- Uống thuốc theo toa, như thuốc giảm đau.
Bạn có thể trở lại đi làm hoặc đi học sau khi:
- Trở lại chế độ ăn uống bình thường
- Ngủ bình thường suốt đêm
- Dừng thuốc giảm đau
Hãy thảo luận với bác sĩ về những hoạt động bạn có thể thực hiện và những hoạt động cần tránh.