Tìm Hiểu về Sỏi Ống Mật

Ống mật là những ống nhỏ dẫn mật được sản sinh ở gan đến tá tràng, là phần đầu tiên của ruột non. Chúng ta ít khi nhắc đến các bộ phận này trong khi trò chuyện về cơ thể, nhưng mật hỗ trợ quá trình tiêu hóa chất béo trong thức ăn. Ngoài việc hỗ trợ tiêu hóa, mật màu vàng xanh cũng tạo màu sắc cho phân. Mật được sản xuất trong gan và được lưu trữ trong túi mật.

Một khi thức ăn đi vào ruột non, túi mật sẽ co bóp để đưa mật đến tá tràng. Đôi khi, sỏi hình thành trong túi mật có thể rơi vào ống mật, gây tắc nghẽn. Kết quả là một tình trạng gọi là vàng da, hoặc hiện tượng vàng mắt và nước tiểu có màu trà.

Sỏi ống mật hình thành như thế nào?

Sỏi trong ống mật không thực sự hình thành tại đó. Chúng phát triển như sỏi mật trong túi mật, nơi mật đặc sẽ đọng lại và sau đó cứng thành sỏi. Kích thước của sỏi có thể đa dạng, từ những viên siêu nhỏ đến kích cỡ quả bóng golf.

Trong khi hầu hết sỏi mật không gây ra triệu chứng, chúng có thể di chuyển từ túi mật vào ống mật. Khi điều này xảy ra, một tình trạng được gọi là choledocholithiasis hay quen gọi là sỏi ống mật, sẽ hình thành.

Các yếu tố sau đây làm tăng nguy cơ hình thành sỏi mật:

• Trên 40 tuổi
• Bệnh tiểu đường
• Tiền sử gia đình có sỏi mật
• Là nữ giới
• Tiêu thụ thực đơn nhiều chất béo
• Béo phì
• Mang thai
• Giảm cân nhanh chóng
• Sử dụng thuốc tránh thai

Các triệu chứng của sỏi mật là gì?

Sỏi ống mật có thể gây đau ở phần bụng trên bên phải và cơn đau thường xuất hiện sau khi dùng bữa.

Nếu sỏi gây tắc ống mật, nó cũng có thể dẫn đến các triệu chứng sau:

• Phân có màu đất sét
• Nước tiểu sẫm màu, có màu trà
• Sốt
• Mất cảm giác thèm ăn
• Buồn nôn và ói mửa
• Đau bụng dữ dội, dai dẳng
• Vàng da và mắt

Sỏi ống mật được chẩn đoán như thế nào?

Khi có nghi ngờ về tình trạng sỏi ống mật, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm hình ảnh để hình dung túi mật và ống mật. Các xét nghiệm này bao gồm siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT scan), và chụp cộng hưởng từ (MRI).

Vai trò của ERCP

Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) là một quy trình cho phép bác sĩ đưa máy nội soi từ miệng đến tá tràng nhằm chẩn đoán và loại bỏ các viên sỏi mật.

Trước thủ thuật, bạn sẽ được yêu cầu không ăn hoặc uống. Thủ thuật được thực hiện khi bệnh nhân được gây mê và khi bạn tỉnh dậy, bạn sẽ không nhớ gì về những điều đã diễn ra. Bạn sẽ không cảm thấy đau hoặc khó chịu trong và sau quá trình tiến hành thủ thuật.

Trong quá trình ERCP, bác sĩ sẽ tiêm một chất nhuộm màu vào ống mật để xác định vị trí của sỏi. Tiếp theo đó, sỏi sẽ được loại bỏ bằng các dụng cụ hình rổ hoặc bóng được đưa vào qua ống nội soi.

Thủ thuật sẽ mất khoảng 30 – 60 phút. Bạn sẽ được phép về nhà một khi tác dụng của thuốc mê đã hết.

Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ?

Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và có kế hoạch điều trị phù hợp nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng khó chịu nào ở vùng bụng. Đặc biệt nếu bạn trải nghiệm bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Đau bụng, đặc biệt sau khi ăn
• Nước tiểu sẫm màu, có màu trà, hoặc phân màu sáng
• Vàng da hoặc mắt