Phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú là gì?
Phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú (OBCS), còn gọi là phẫu thuật tái tạo vú sau điều trị ung thư vú, loại phẫu thuật cắt bỏ u đồng thời bảo tồn đường nét tự nhiên ở vú để đạt được mục tiêu lâm sàng và thẩm mỹ tối ưu.
Phẫu thuật này nhằm mục đích ngăn ngừa những kết quả không mong muốn có thể dẫn đến sẹo và lõm quá mức do phẫu thuật ung thư vú.
Bằng cách kết hợp các kỹ thuật phẫu thuật ung thư với phẫu thuật thẩm mỹ, OBCS giúp bệnh nhân hồi phục tốt hơn về cả thể chất lẫn tinh thần.
Phẫu thuật này thường được kết hợp với xạ trị trong quá trình điều trị ung thư vú và có kết quả thể hiện tỷ lệ tái phát ung thư thấp.
Trong hầu hết các trường hợp, OBCS được thực hiện như một phần trong phẫu thuật cắt bỏ khối u vú để:
- Chỉ cần phẫu thuật một lần.
- Có thể cắt bỏ được nhiều mô hơn, điều lý tưởng đối với các khối u lớn cần bờ không chứa tế bào ung thư.
- Giúp ngực cân đối, tránh mất cân bằng cột sống, đau lưng và đau vai mạn tính.
- Có thể thực hiện tái tạo trước khi xạ trị (dùng để tiêu diệt mọi tế bào ung thư còn sót lại), phương pháp có thể gây ảnh hưởng lên da và khiến việc phẫu thuật về sau thêm khó khăn.
Kỹ thuật phẫu thuật vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú
Một số kỹ thuật phẫu thuật vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú phổ biến bao gồm:
Chuyển vị trí/bố trí lại bầu ngực
Các mô ở vú được chuyển vị để lấp đầy khoảng trống tạo ra sau khi cắt bỏ u.
Nâng ngực
Sau khi cắt bỏ u và mô thừa, vùng da quanh vú sẽ siết lại, vú được nâng lên và định vị lại để nằm ở vị trí cao hơn trên ngực.
Phẫu thuật thu nhỏ ngực
Bên cạnh việc loại bỏ ung thư, một lượng lớn mô vú cũng được loại bỏ ở cả hai vú để kích thước giảm bằng nhau.
Thay thế bầu ngực bằng vạt mô lân cận
Nếu không còn lại đủ mô sau phẫu thuật cắt bỏ khối u vú, vạt mô có thể được dùng để lấp đầy khoảng trống.
Có thể lấy những vạt này từ một bên cơ thể hoặc phần lưng trên.
Thay thế bầu ngực bằng cấy mỡ
Kỹ thuật này dùng tế bào mỡ lấy từ những vùng khác trên cơ thể bằng cách hút mỡ để bù vào số lượng mất đi sau phẫu thuật cắt bỏ khối u vú.
Cấy mỡ liên tiếp nhiều đợt giúp đạt được cả thể tích bầu ngực lẫn đường nét tự nhiên ở vú.
Vì sao phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú được ưu tiên?
Có thể dùng phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú (OBCS) như một phần trong quá trình điều trị ung thư vú để loại bỏ ung thư đồng thời bảo toàn hình dáng tự nhiên của vú.
Lợi ích khác của phương pháp phẫu thuật ung thư có tái tạo
OBCS còn có thể:
- Thay thế cho phẫu thuật cắt bỏ vú (cắt bỏ toàn bộ vú) ở phụ nữ cần cắt bỏ hơn 20% tổng thể tích bầu ngực do khối u lớn.
- Tránh các biến dạng khi loại bỏ ung thư tại một số vị trí nhạy cảm về mặt thẩm mỹ như phần phía sau núm vú, góc phần tư bên trong và bên dưới vú. Những vị trí này dễ bị lộ rõ biến dạng nếu khiếm khuyết không được khắc phục sau cắt bỏ u.
- Là lợi ích thêm vào cho phụ nữ hiện đang gặp các vấn đề như ngực chảy xệ, ngực to bất thường (kích thước quá khổ) hoặc ngực thiếu cân đối bên cạnh việc loại bỏ ung thư.
Khi nào thì phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú không phù hợp?
Có thể dùng phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú (OBCS) cho nhiều loại ung thư vú và vú.
OBCS không được khuyến nghị cho:
- Ung thư vú dạng viêm
- Ung thư vú lan rộng đến toàn bộ vú
- Phụ nữ đã thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u vú và xạ trị và đã tái phát ung thư tại cùng một vú
Các rủi ro và biến chứng của phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú là gì?
Nhìn chung, phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú (OBCS) là một phẫu thuật an toàn.
Một số tác dụng phụ cụ thể có thể xảy ra trong OBCS bao gồm:
- Hoại tử mỡ. Tình trạng này xảy ra do quá trình truyền máu đến một số phần mô vú đã được dịch chuyển và tái tạo còn kém.
- Hình thành mô sẹo. Da trở nên xơ cứng tại vị trí đường rạch. Tình trạng này có thể gây căng cứng, đè nén hoặc đau.
- Tụ dịch. Dịch tụ lại tại khoảng trống nơi cắt bỏ mô ung thư.
- Sưng. Sưng vú trong thời gian ngắn, hiện tượng bình thường sau phẫu thuật.
Hầu hết những vấn đề này đều không nghiêm trọng và có thể được kiểm soát và theo dõi.
Chuẩn bị cho phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú như thế nào?
Trước khi phẫu thuật, bác sĩ có thể khuyến cáo bạn thực hiện một số xét nghiệm và chụp chẩn đoán.
Việc này sẽ giúp xác định vị trí u và giúp bác sĩ quyết định kế hoạch phẫu thuật phù hợp nhất.
Nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng thảo dược nào, bạn cần thông báo cho bác sĩ. Bạn có thể cần điều chỉnh hoặc ngừng dùng một số thuốc (ví dụ như aspirin, thuốc làm loãng máu) trước thủ thuật.
Bạn có thể kỳ vọng điều gì khi phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú?
Phẫu thuật này được thực hiện trong trạng thái gây mê toàn thân nên bạn sẽ ngủ trong suốt quá trình thực hiện thủ thuật.
Thời gian ước tính
Thời gian phẫu thuật thay đổi tùy thuộc vào loại ung thư và phương thức phẫu thuật tái tạo.
Nhìn chung, phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú kéo dài 2 – 4 giờ tùy thuộc vào việc có thực hiện phẫu thuật đối xứng ở vú còn lại hay không.
Trong khi thực hiện thủ thuật
Trong khi phẫu thuật:
- Vùng phẫu thuật sẽ được vệ sinh và đánh dấu.
- Đường rạch sẽ được thực hiện tại vị trí sẹo đã bố trí cẩn thận để bác sĩ phẫu thuật tiếp cận u. Những sẹo này được giấu dọc theo nếp gấp da hoặc quanh quầng vú để hạn chế tối đa sẹo lộ rõ.
- Bác sĩ phẫu thuật sẽ cẩn thận cắt bỏ u cùng với một viền mô khỏe mạnh gọi là “bờ”. Bờ này được xét nghiệm ngay để đảm bảo bờ không chứa tế bào ung thư.
- Trong hầu hết các trường hợp, một số hạch bạch huyết ở nách cũng sẽ được cắt bỏ thông qua thủ thuật sinh thiết hạch cảnh giới. Hạch “cảnh giới” là hạch bạch huyết đầu tiên tiếp xúc với các tế bào ung thư ở vú. Xét nghiệm những hạch này ngay để xác nhận tình trạng lây lan của tế bào ung thư bên ngoài vùng vú. Có thể phải cắt bỏ thêm nhiều hạch bạch huyết nếu xét nghiệm cho thấy ung thư đã lan đến các hạch cảnh giới.
- Sau đó, vú được tái tạo thông qua các kỹ thuật OCBS khác nhau để trở nên cân đối với vú còn lại.
Sau thủ thuật
Hầu hết bệnh nhân nằm viện 1 – 2 ngày sau OBCS.
Tình trạng đau và khó chịu có thể xảy ra trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật nhưng bạn sẽ được kê thuốc để kiểm soát cơn đau.
Sau OBCS, bạn có thể cần thực hiện tiếp xạ trị như một phần trong quá trình điều trị ung thư. Bác sĩ và đội ngũ chăm sóc sẽ tư vấn cho bạn về phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể.
Chăm sóc và phục hồi sau phẫu thuật bảo tồn vú có tái tạo trong điều trị ung thư vú
Hầu hết bệnh nhân có thể tiếp tục các hoạt động bình thường hàng ngày ngay sau khi thực hiện OBCS 2 – 3 ngày. Có thể tiếp tục các bài tập nhẹ sau 2 tuần.
Trong vài ngày đầu sau phẫu thuật:
- Giữ cho vùng phẫu thuật sạch sẽ và khô ráo. Băng gạc che phủ vết thương trở thành lớp đệm chống thấm giúp vết thương sớm lành lại
- Dùng thuốc giảm đau theo khuyến nghị.
Trong vài tuần đầu sau phẫu thuật:
- Bạn sẽ được chỉ định mặc áo ngực định hình sau phẫu thuật trong 4 – 6 tuần sau phẫu thuật. Áo này giúp nâng đỡ và hạn chế tối đa sự khó chịu.
- Bạn nên tránh hoạt động gắng sức trong 1 tháng đầu tiên sau phẫu thuật.
- Bạn có thể bắt đầu các bài tập nhẹ nhàng sau 2 tuần phẫu thuật.