Dr Foo Shuo Min Jonathan
Bác sĩ ngoại tổng quát
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ ngoại tổng quát
Ung thư đại trực tràng là ung thư của đại tràng (ruột già) và trực tràng (đoạn cuối 15cm của ruột già trước hậu môn).
Bệnh này thông thường phát triển rất chậm, và hầu hết những người mắc phải chỉ trải qua các triệu chứng khi khối u đã đạt đến một kích cỡ đáng kể. Để phát hiện ung thư đại trực tràng sớm, việc tầm soát đều đặn được khuyến nghị vì có thể phát hiện được những thay đổi tiền ung thư.
Đại đa số các trường hợp ung thư đại trực tràng khởi đầu từ một khối tăng trưởng được biết đến với tên gọi polyp trong đại tràng và trực tràng.
Có nhiều loại polyps khác nhau. Một số có tính lành như là polyp tăng sản và polyp viêm và polyp tuyến răng cưa dạng truyền thống.
Việc tầm soát đều đặn cho phép các bác sĩ phát hiện ra chúng một cách sớm sủa, khi chúng có thể được loại bỏ một cách an toàn và triệt để.
Nếu ung thư được để mặc cho phát triển, các tế bào ung thư sẽ tăng trưởng và xâm lấn vào các mạch máu, nút bạch huyết và các cơ quan gần đó. Nếu không được điều trị, chúng cuối cùng sẽ di chuyển tới các cơ quan khác ở xa, như là gan và phổi.
Các yếu tố có thể làm gia tăng rủi ro bạn mắc ung thư đại trực tràng bao gồm:
Ung thư đại trực tràng không có triệu chứng ở các giai đoạn đầu. Triệu chứng của bệnh sẽ thay đổi dựa trên sự kiện khối u lớn đến đâu, vị trí của nó và giai đoạn của bệnh.
Có một số điều có thể làm gia tăng rủi ro bạn mắc phải ung thư đại trực tràng. Một số không thể thay đổi được, như là già đi , thay đổi về di truyền, hoặc tiền sử của gia đình. Những yếu tố rủi ro khác thường là một phần của lối sống bạn đang có, và có thể được sửa đổi hoặc thay đổi. Những yếu tố này bao gồm hút thuốc lá, béo phì và không hoạt động thân thể.
Ngoài ra, một chế độ ăn nhiều thịt đỏ như thịt bò, và các loại thịt đã được chế biến sẵn như thịt heo muối xông khói và thịt xông khói, đều liên quan đến một rủi ro cao hơn mắc ung thư đại trực tràng. Nấu thịt ở nhiệt độ cao như là chiên và nướng cũng được biết đến là tạo ra những thay đổi về chất hóa học trong thịt, và sẽ gia tăng rủi ro bạn mắc phải căn bệnh này.
Sau khi ung thư đại trực tràng đã được xác nhận, những xét nghiệm xa hơn để xác định giai đoạn của bệnh sẽ được bác sĩ hướng dẫn. Những xét nghiệm này có thể bao gồm thử máu, chụp PET-CT, chụp MRI, chụp siêu âm và làm thêm nhiều sinh thiết khác để có được mẫu tế bào mô.
Có nhiều loại xét nghiệm máu khác nhau được thực hiện. Xét nghiệm tổng quát máu (FBC) có thể cho biết bạn có bị thiếu máu gây ra từ một khối u đang chảy máu. Những xét nghiệm máu khác được thực hiện để kiểm tra các chất men ở gan để biết liệu ung thư có lan tới gan, hoặc tìm kiếm các dấu hiệu khối u cho thấy ung thư đại trực tràng, như là kháng nguyên ung thư phôi thai.
Trong một sinh thiết từ khối u nghi ngờ sẽ được cắt ra và phân tích để tìm các tế bào ung thư. Mẫu này có thể được xét nghiệm để tìm sự thay đổi ở các genes, hoặc, nếu ung thư đã lan, được kiểm tra đối với những genes đặc biệt để xác định xem những phương cách điều trị nào có thể hiệu quả hơn.
Thủ thuật này là phương pháp điều tra "vàng". Nó cho phép bác sĩ của bạn nhìn được toàn bộ chiều dài của đại tràng và trực tràng, sử dụng một dụng cụ gọi là ống soi đại tràng hoặc loại bỏ polyp.
Chụp cắt lớp vi tính (CT) sử dụng tia X-ray để chụp xuyên mặt cắt, và có thể cho thấy ung thư có lan tới các hạch bạch huyết gần đó hoặc những cơ quan khác không, như là gan hoặc phổi. Trong một số trường hợp, một chụp cắt lớp vi tính được thực hiện với việc sử dụng một chất hơi có tính phóng xạ để làm nổi bật các tế bào ung thư và khiến chúng dễ nhìn thấy hơn, kỹ thuật chụp này có tên gọi là chụp cắt lớp thải positron (PET).
Chụp ảnh cộng hưởng từ (MRI) sử dụng sóng radio và từ trường để chụp những hình ảnh chi tiết của các mô mềm và cơ quan trong cơ thể. Chụp ảnh này có thể được thực hiện với hoặc không sử dụng chất làm tăng độ tương phản.
Siêu âm sử dụng sóng âm thanh và tiếng vang dội lại được dùng để tạo ra hình ảnh của các mô và cơ quan bên trong cơ thể.
Phương pháp điều trị thông thường bao gồm phẫu thuật để loại bỏ khối ung thư. Những điều trị khác như là hóa trị và/hoặc xạ trị cũng được khuyến nghị. Phương thức điều trị được dành riêng cho từng bệnh nhân, phụ thuộc vào giai đoạn của ung thư, vị trí của khối u và những lo lắng khác về sức khỏe.
Nếu khối u có kích cỡ nhỏ, một kỹ thuật ít xâm lấn cho phẫu thuật có thể được thực hiện. Kỹ thuật này bao gồm:
Nếu khối ung thư trong polyp nhỏ, có khả năng bác sĩ có thể loại bỏ hoàn toàn polyp trong suốt quá trình nội soi đại tràng.
Đối với những polyps có kích cỡ lớn hơn, việc cắt bỏ hoàn toàn polyp có thể được thực hiện, cùng với cắt một phần của lớp lót bên trong của đại tràng.
Đây là một kỹ thuật phẫu thuật chuyên khoa ít xâm lấn được sử dụng để loại bỏ các polyp lớn và ung thư ở giai đoạn sớm bên trong trực tràng. Nó được xem là một ca mổ bảo tồn cơ quan được thực hiện hoàn toàn thông qua khe mở tự nhiên của cơ thể (hậu môn). Không giống phẫu thuật truyền thống, chỉ các mô bị bệnh có những mép xung quanh rõ ràng được loại bỏ, giữ cho những phần không bị bệnh của ruột còn lại ở tình trạng nguyên vẹn.
Đây là một dạng của phẫu thuật ít xâm lấn, và có thể sử dụng trong trường hợp khối u không thể được loại bỏ qua nội soi. Trong cuộc phẫu thuật này, bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ thực hiện vài vết mổ nhỏ trong thành bụng để đưa những kính soi đặc biệt và dụng cụ vào để thực hiện ca phẫu thuật cắt bỏ một đoạn của ruột già cùng với các hạch bạch huyết. Vì vết mổ nhỏ hơn, bệnh nhân ít cảm giác đau, quá trình bình phục nhanh hơn, và ít biến chứng hậu phẫu.
Đây là một dạng phẫu thuật ít xâm lấn khác, sử dụng những vết mổ nhỏ, một máy quay phim, và dụng cụ phẫu thuật. Từ một giao diện điều khiển, bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện ca phẫu thuật của bạn sử dụng nhiều loại dụng cụ phẫu thuật khác nhau được gắn vào những cánh tay cơ giới của robot. Bên cạnh những hình ảnh với độ nét cao, giao diện điều khiển này cung cấp cho bác sĩ phẫu thuật với những hình ảnh video 3D được phóng đại, tạo điều kiện cho việc gia tăng độ chính xác trong phẫu thuật. Những cánh tay rô bốt hợp lý hơn về công năng, với khoảng chuyển động gia tăng trong một khoảng không gian nhỏ, cung cấp độ chính xác cao hơn, có thể giúp giảm chấn thương, chảy máu và đau đớn hậu phẫu.
Trong những trường hợp ung thư đại trực tràng ở giai đoạn phát triển xa hơn, ở đó khối u có kích cỡ lớn, gây tắc nghẽn, hoặc đang xâm lấn vào các cơ quan lân cận, những phương pháp ít xâm lấn không thể sử dụng được. Trong những trường hợp này, phẫu thuật hở sẽ được yêu cầu để điều trị căn bệnh.
Một vết mổ lớn hơn được rạch trên ổ bụng. Bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng các dụng cụ phẫu thuật để tiến hành thực hiện cuộc mổ để loại bỏ ung thư và các cơ quan bị liên đới. Với một vết mổ lớn, thời gian nằm viện sẽ kéo dài vài ngày so với kỹ thuật phẫu thuật ít xâm lấn.
Khối u trong đại tràng và trực tràng có thể phát triển đến một kích cỡ làm tắc nghẽn đường đi của phân có thể cần thiết trong các ca mổ khẩn cấp , hoặc trong những điều kiện ngăn ngừa bệnh nhân có một ca tiểu phẫu lớn, như là những điều kiện về y tế hoặc bệnh ở giai đoạn tiến xa.
Một hậu môn nhân tạo là một khe mở được tạo ra bằng phương pháp phẫu thuật ở ruột non hoặc ruột già, được đưa ra đến thành bụng và khâu vào da. Một chiếc túi được gắn quanh stoma ở thành bụng để chứa các vật liệu từ ruột. Stoma có thể chỉ mang tính chất tạm thời để chuyển dòng các vật liệu có trong phân, hoặc có thể mang tính chất vĩnh viễn.
Bạn có biết ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến nhất ở Singapore, và ngày càng ảnh hưởng đến dân số tại các nước châu Á
Mặc dù người cao tuổi có khả năng phát triển loại ung thư này cao hơn, có một lượng người trưởng thành đang gia tăng, ở dưới 50 tuổi, đang mắc phải căn bệnh này.
Việc cắt bỏ một polyp có thể ngăn ngừa một ung thư xảy ra. Việc tìm thấy ung thư đại trực tràng ở giai đoạn sớm nhất thông qua nội soi đại tràng cung cấp cơ hội cao nhất để chữa khỏi.
Những polyp này hay ung thư ở giai đoạn sớm đều khó bị phát hiện nếu không có tầm soát đúng cách, vì chúng không gây cho bạn bất kỳ triệu chứng nào khi chúng còn nhỏ. Do đó, đối với người ở độ rủi ro trung bình, được khuyến nghị là bạn nên đi nội soi đại tràng thường xuyên để giúp phát hiện polyp và ung thư sớm, đặc biệt nếu bạn từ 50 tuổi trở lên.
Để tìm hiểu thêm về ung thư đại trực tràng hoặc sắp xếp một buổi tầm soát bác sĩ chuyên khoa.