Dr Chong Chee Keong
Bác sĩ ngoại tổng quát
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ ngoại tổng quát
Sinh thiết vú là một thủ tục y tế đơn giản bao gồm lấy mẫu mô hoặc chất dịch từ một khối u hoặc một vùng ở vú. Những tế bào này sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi và gửi đi xét nghiệm thêm để kiểm tra dấu vết của tế bào ung thư.
Các biện pháp sàng lọc như chụp quang tuyến vú và siêu âm vú có vai trò lớn trong việc phát hiện khối u ở vú nhưng hiện tại, sinh thiết vú là cách duy nhất để biết khối u đó có phải là ung thư hay không. Bởi không phải tất cả các khối u đều là ung thư và 80% sinh thiết vú kết quả không là ung thư.
Sinh thiết vú thường được đề nghị nếu bác sĩ của bạn quan tâm đến kết quả của việc khám vú định kỳ, chụp quang tuyến vú, siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc một phát hiện lâm sàng liên quan.
Sinh thiết cũng có thể được yêu cầu nếu bạn hoặc bác sĩ nhận thấy có khối u hoặc dày lên ở vú và bạn có những thay đổi bất thường ở núm vú hoặc quầng vú. Chẳng hạn như chảy máu, da lõm, đóng vảy hoặc tróc vảy vì đây đều là triệu chứng của khối u vú.
Có nhiều cách khác nhau để thực hiện sinh thiết vú và phương pháp này sẽ phụ thuộc vào vị trí và kích thước của khối u, liệu có nhiều khối u hay không, liệu có các vấn đề y tế khác hay không và tùy theo mong muốn cá nhân của bạn.
Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ là phương pháp sinh thiết vú đơn giản nhất, bác sĩ sẽ chọc một cây kim rất mỏng gắn với ống tiêm vào khối u để lấy ít dịch mang đi xét nghiệm. Phương pháp này được sử dụng để kiểm tra các khối u có thể sờ thấy được khi khám vú lâm sàng và là cách nhanh nhất để phân biệt sự khác biệt giữa u nang chứa chất lỏng và khối u rắn. Cách này có thể được thực hiện dưới gây tê tại chỗ.
Trong sinh thiết kim lõi, bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim có lõi rỗng rỗng để lấy một số mẫu mô nhỏ từ khối u (kích thước vài mm). Một vết mổ nhỏ sẽ được thực hiện để kim đâm vào vú. Quá trình này thường được hỗ trợ bằng siêu âm để xác định vị trí khối u.
Đây là một hình thức sinh thiết lõi kim cải tiến cho phép lấy ra các mẫu lớn hơn để xét nghiệm. Trong một số trường hợp, các khối u nhỏ cũng có thể được cắt bỏ hoàn toàn trong quá trình sinh thiết. Thủ tục này rất linh hoạt và có thể được sử dụng cho cả vôi hóa và khối u ở vú. Giống như sinh thiết lõi kim, nó có thể được thực hiện dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Trong một số trường hợp, việc xác định vị trí và định dạng khối u hoặc vôi hóa được thực hiện tốt hơn bằng cách sử dụng chụp quang tuyến vú hoặc MRI để hướng dẫn sinh thiết.
Sinh thiết vú mở là phương pháp xâm lấn và bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân trong suốt quá trình thực hiện phẫu thuật. Sinh thiết vú mở có thể được khuyến khích để loại bỏ các mô vú bất thường nhằm tìm kiếm ung thư vú. Một điểm đánh dấu kim loại có thể được để lại trong vú trong trường hợp cần phải cắt bỏ thêm mô vú nếu khối đó hóa ra là khối u ung thư.
Về bản chất, thủ thuật sinh thiết vú sẽ không gây đau. Bệnh nhân có thể cảm thấy hơi khó chịu ở vùng được khi gây tê cục bộ nhưng sẽ không cảm thấy đau khi thực hiện sinh thiết.
Những rủi ro tiềm ẩn có thể bao gồm:
Điều quan trọng là người bệnh phải liên hệ với bác sĩ nếu xuất hiện tình trạng sốt, bị đỏ, nóng rát ở vùng sinh thiết hoặc nếu bạn có bất kỳ dịch tiết bất thường nào từ vùng sinh thiết vì đó có thể là triệu chứng của nhiễm trùng cần điều trị ngay lập tức.
Trước khi sinh thiết vú, hãy nói với bác sĩ về bất kỳ bệnh dị ứng nào mà bạn mắc phải, đặc biệt là liên quan đến dị ứng hoặc không đáp ứng với gây mê cũng như bất kỳ chất bổ sung hoặc thuốc nào bạn đang dùng bao gồm aspirin hoặc các loại thuốc làm loãng máu khác.
Nếu bác sĩ khuyên bạn nên chụp MRI, hãy thông báo cho bác sĩ biết nếu cơ thể bạn đang cấy ghép các thiết bị điện tử như máy điều hòa nhịp tim hoặc đang mang thai hoặc nghi ngờ mình có thể mang thai.
Hãy mặc áo ngực khi đến lịch khám vì túi chườm lạnh có thể được áp vào vùng sinh thiết sau khi làm thủ thuật để giúp giảm viêm và đau. Áo ngực có thể giúp giữ túi chườm lạnh đúng vị trí cũng như hỗ trợ cho ngực của bạn.
Trong khoảng 24 giờ sau khi sinh thiết, bệnh nhân không nên băng lại hay tắm. Không tháo băng nhựa trong suốt lên vết thương cho đến 3 ngày sau khi sinh thiết. Thuốc giảm đau có thể được dùng nếu bạn cảm thấy đau hoặc khó chịu nhưng không dùng Aspirin hoặc các thuốc có chứa Aspirin. Không tham gia các hoạt động gắng sức trong 24 giờ và không bơi lội trong một tuần.
Kết quả sinh thiết thường sẽ mất 2 - 3 ngày để được xử lý và sẽ được gửi đến bác sĩ phẫu thuật của bạn. Hãy hẹn gặp bác sĩ phẫu thuật để xem lại kết quả sinh thiết và kiểm tra khu vực sinh thiết đó
Tóm lại, mặc dù có nhiều kỹ thuật sinh thiết vú, nhưng có sự khác biệt về mức độ xâm lấn, sẹo, kích thước vết mổ, thời gian hồi phục, loại thuốc gây mê và địa điểm thực hiện thủ thuật.
Điều rất quan trọng là tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn để tìm ra kỹ thuật sinh thiết phù hợp nhất với tình trạng của bạn.