Tại Sao Phụ Nữ Hay Bị Đầy Hơi và Táo Bón?

Một đường ruột khỏe mạnh là một phần quan trọng trong sức khỏe tổng thể của phụ nữ. Mặc dù chúng ta thường đánh đồng sức khỏe phụ nữ với phụ khoa và sản khoa, nhưng có những lĩnh vực quan trọng khác, trong đó tiêu hóa là một trong số đó. Luôn trao đổi với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa nếu bạn có lo ngại về sức khỏe hệ tiêu hóa của mình.

Các rối loạn đường ruột phổ biến ở phụ nữ

Có một số rối loạn đường ruột phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới, từ các bệnh tự miễn về gan đến các rối loạn chức năng và chuyển động thần kinh của ruột, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích (IBS) và rối loạn nhu động ruột.

Hãy tìm hiểu về sức khỏe hệ tiêu hóa của phụ nữ và các triệu chứng phổ biến để bạn có thể chăm sóc sức khỏe của mình tốt hơn.

Tiêu hóa và chu kỳ kinh nguyệt

Nhiều phụ nữ nhận thấy có sự thay đổi trong thói quen đại tiện và các triệu chứng ở vùng bụng vào các thời điểm khác nhau trong chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng của họ.

Thông thường, phụ nữ cảm thấy đầy hơi và táo bón trước kỳ kinh nguyệt, đồng thời có phân lỏng hơn trong kỳ kinh. Tìm hiểu về nhu cầu chăm sóc sức khỏe của phụ nữ và sống một cuộc sống tốt nhất.

Đầy hơi trước và trong kỳ kinh nguyệt

Phụ nữ thường cảm thấy đầy hơi trước kỳ kinh, và đối với một số phụ nữ, triệu chứng này có thể tiếp tục trong giai đoạn đầu của kỳ kinh.

Điều này liên quan đến sự thay đổi nồng độ của các hormone progesterone và estrogen khiến cơ thể giữ lại nhiều nước và muối hơn, từ đó gây cảm giác đầy hơi.

Các yếu tố khác có thể khiến tình trạng đầy hơi trở nên tồi tệ hơn bao gồm tiêu thụ nhiều muối, caffeine và rượu.

Tại sao bị tiêu chảy hoặc táo bón trong kỳ kinh nguyệt

Cơ thể phụ nữ trải qua nhiều thay đổi trước và trong kỳ kinh nguyệt.

Một trong số đó là việc gia tăng sản xuất prostaglandin, một loại hóa chất giống như hormone. Prostaglandin hỗ trợ quá trình co thắt tử cung, được nhận biết như những cơn chuột rút trong kỳ kinh nguyệt. Tương tự, nồng độ prostaglandin cao cũng khiến ruột co thắt, có thể gây tiêu chảy.

Một số phụ nữ lại bị táo bón, tình trạng này có thể do sự gia tăng nồng độ progesterone làm chậm hệ thống tiêu hóa. Phụ nữ có các bệnh lý như hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc lạc nội mạc tử cung có thể đặc biệt bị ảnh hưởng.

Mặc dù những triệu chứng bạn gặp phải vào thời kỳ kinh nguyệt là bình thường do dao động nội tiết tố, nhưng ở những phụ nữ mắc IBS, các triệu chứng này có thể nghiêm trọng hơn nhiều.

Hội chứng ruột kích thích (IBS) là gì?

IBS là tình trạng đau bụng bụng và/hoặc khó chịu kèm theo sự thay đổi tần suất, hình thức hoặc tính chất của phân.

Không giống như viêm dạ dày ruột, nơi bệnh nhân bị bệnh và hồi phục nhanh chóng, IBS là một bệnh lý mãn tính có thể kéo dài hàng năm.

Các triệu chứng của IBS là gì?

Các triệu chứng của IBS có thể dai dẳng, hoặc chúng có thể thuyên giảm trong thời gian ngắn rồi tái phát sau đó. Các triệu chứng này bao gồm:

• Đau dạ dày hoặc chuột rút
• Đầy hơi
• Hơi trong dạ dày và ruột
• Táo bón
• Tiêu chảy
• Có chất nhầy trong phân
• Mệt mỏi

Phụ nữ mắc IBS có xu hướng gặp các triệu chứng quanh thời kỳ kinh nguyệt, hoặc gặp phải nhiều triệu chứng hơn vào giai đoạn đó.

Một số chuyên gia ước tính rằng 50% phụ nữ bị IBS phải chịu đựng các triệu chứng tồi tệ hơn trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt. Điều này là do sự dao động của nồng độ hormone gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa (GI), làm cho các triệu chứng GI nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân gây ra IBS là gì?

Có nhiều yếu tố góp phần gây ra IBS, bao gồm:

• Stress
• Yếu tố di truyền
• Từng bị nhiễm trùng đường ruột
• Sự mất cân bằng của hệ vi sinh vật đường ruột
• Dây thần kinh trong ruột quá nhạy cảm
• Chế độ ăn uống, đặc biệt liên quan đến một nhóm thực phẩm được gọi là FODMAPs (các oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides và polyol có thể lên men, là những carbohydrate chuỗi ngắn được hấp thụ kém bởi ruột non và gây ra rối loạn tiêu hóa ở một số cá nhân)

Không có nguyên nhân đơn lẻ nào gây ra IBS, và một số hoặc tất cả các yếu tố này tương tác với nhau dẫn đến các triệu chứng của IBS.

IBS được chẩn đoán như thế nào?

Không có xét nghiệm đơn lẻ nào để chẩn đoán IBS, bệnh được bác sĩ chẩn đoán dựa trên các triệu chứng của bạn. Đôi khi, các xét nghiệm chẩn đoán bổ sung như nội soi, chụp cắt lớp hoặc xét nghiệm máu có thể cần thiết để loại trừ các bệnh lý khác.

Nội soi

Trong thủ thuật nội soi đường tiêu hóa trên, bác sĩ sẽ đưa một ống dài, mềm xuống cổ họng và vào thực quản của bạn, ống này có gắn camera ở đầu. Đây được gọi là ống nội soi và bác sĩ sẽ sử dụng nó để kiểm tra đường tiêu hóa trên. Cũng có thể lấy mẫu mô trong quá trình nội soi nếu bác sĩ muốn loại trừ các tình trạng khác.

Xét nghiệm máu

Bác sĩ cũng có thể đề nghị xét nghiệm máu để loại trừ bệnh celiac, có các triệu chứng tương tự như IBS.

Xét nghiệm hơi thở

Xét nghiệm hơi thở có thể giúp kiểm tra sự phát triển quá mức của vi khuẩn trong ruột hoặc để kiểm tra loại thực phẩm nào mà bạn có thể không dung nạp.

Xét nghiệm phân

Nếu bạn bị tiêu chảy mãn tính, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm phân để kiểm tra vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc axit mật.

IBS được điều trị như thế nào?

Điều trị IBS sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng bạn gặp phải và thường bao gồm việc sử dụng thuốc và các phương pháp để giải quyết và điều chỉnh các yếu tố cơ bản.

Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để kiểm soát các triệu chứng và giảm độ nhạy cảm của các đầu dây thần kinh.

Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống có thể hữu ích, bao gồm việc học cách kiểm soát căng thẳng và nỗ lực điều chỉnh chế độ ăn uống của bạn. Cũng rất quan trọng để xác định và tránh các yếu tố kích thích của bạn, vì các tác nhân này có thể khác nhau giữa người này và người khác.

Probiotics

Probiotics cũng hữu ích trong việc khôi phục sự cân bằng của hệ vi sinh vật trong ruột và đã được chứng minh là cải thiện các triệu chứng đau bụng và đầy hơi ở bệnh nhân IBS.

Tại sao phụ nữ bị táo bón nhiều hơn nam giới?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ có xu hướng có thời gian di chuyển của phân trong đại tràng chậm hơn nam giới một chút, dẫn đến nguy cơ bị táo bón cao hơn.

Nhiều phụ nữ cho rằng táo bón nói đến việc giảm tần suất đại tiện, nhưng táo bón cũng có thể biểu hiện là phân cứng và phải rặn để đại tiện.

Táo bón được điều trị như thế nào?

Trong khi hầu hết các trường hợp táo bón có thể được điều trị bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và uống nhiều nước hơn, có những trường hợp cần can thiệp thêm.

Những can thiệp này có thể bao gồm nội soi hoặc chụp cắt lớp để loại trừ các tổn thương về cấu trúc hoặc các xét nghiệm để xác định tốc độ di chuyển trong đại tràng.

Điều trị có thể bao gồm việc sử dụng thuốc nhuận tràng, hoặc một số loại thuốc mới hơn, để đẩy nhanh tốc độ di chuyển của thức ăn đã tiêu hóa trong đại tràng.

Các rối loạn đại tiện ở phụ nữ

Các rối loạn đại tiện cũng phổ biến hơn ở phụ nữ, chẳng hạn như đại tiện khó phối hợp hoặc không kiểm soát được đại tiện.

Đại tiện khó phối hợp

Việc đại tiện đòi hỏi sự phối hợp của các cơ ở bụng và vùng chậu, để phân có thể dễ dàng được đẩy ra khỏi ruột kết, gần giống như cách kem đánh răng được nhẹ nhàng bóp ra khỏi tuýp.

Đại tiện khó phối hợp xảy ra khi sự phối hợp này bị gián đoạn do suy yếu cơ sàn chậu hoặc sự gián đoạn trong việc phối hợp.

Không kiểm soát được đại tiện

Mặt khác, không kiểm soát được đại tiện là tình trạng không thể kiểm soát nhu động ruột, gây rò rỉ phân.

Không kiểm soát được đại tiện là tình trạng phổ biến ở những phụ nữ đã có một cuộc sinh nở âm đạo khó khăn, với tổn thương các cơ thắt (các vòng cơ co thắt để đóng một lỗ hở trong cơ thể) trong quá trình sinh nở.

Các xét nghiệm như đo áp lực đặc biệt, được gọi là đo áp lực hậu môn trực tràng, và chụp cắt lớp, sẽ giúp xác định tình trạng này. Tình trạng này được chẩn đoán và điều trị tốt nhất bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa làm việc cùng với bác sĩ phụ khoa của bạn.

Các bệnh ung thư phổ biến trong đường tiêu hóa

Cuối cùng, cũng cần phải thừa nhận là phụ nữ, giống như nam giới, cũng có thể phát triển ung thư đường tiêu hóa. Chúng bao gồm ung thư dạ dày, gan, tụy, túi mật, ống mật và đại tràng.

Ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng đứng thứ 2 trong số các bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ.

Ung thư đại trực tràng phổ biến hơn ở người lớn tuổi. Dấu hiệu cảnh báo sớm là các polyp, là những khối u nhỏ, không phải ung thư (lành tính) hình thành bên trong đại tràng. Tuy nhiên, nguy cơ phát triển ung thư của bạn tăng lên nếu bạn có nhiều hơn 1 polyp hoặc nếu polyp của bạn lớn hơn 1 cm.

Phòng ngừa ung thư

Ung thư đại trực tràng có thể phòng ngừa được thông qua phát hiện sớm với khám sức khỏe định kỳ.

Khám tầm soát bao gồm xét nghiệm phân để tìm máu trong phân hoặc thực hiện nội soi đại tràng bằng ống nội soi video. Xét nghiệm tìm máu tiềm ẩn trong phân không đau và đơn giản, nhưng độ nhạy của nó không cao lắm, vì vậy việc xét nghiệm cần được thực hiện hàng năm.

Nội soi đại tràng xâm lấn hơn, nhưng nó cho phép phát hiện các khối u nhỏ và polyp có thể bị bỏ sót khi xét nghiệm tìm máu tiềm ẩn trong phân.

Polyp, yếu tố tiền thân của ung thư đại trực tràng, cũng có thể được loại bỏ trong quá trình nội soi mà không cần phẫu thuật.

Khám tầm soát bằng nội soi đại tràng chỉ cần được thực hiện 10 năm một lần, nhưng nếu trong gia đình có tiền sử ung thư đại trực tràng hoặc bản thân bệnh nhân có tiền sử polyp thì điều đó có nghĩa là bệnh nhân có nguy cơ cao hơn và việc nội soi đại tràng nên được thực hiện 5 năm một lần.

Tóm lại, đây là một số rối loạn đường ruột mà phụ nữ gặp phải. May mắn thay, các bệnh lý này có thể được giải quyết kịp thời bằng cách tìm kiếm tư vấn y tế để có chẩn đoán chính xác và được điều trị thích hợp, qua đó phụ nữ có thể ngăn ngừa đau đớn không cần thiết và có một chất lượng cuộc sống tốt đẹp.

Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa nếu bạn lo ngại về một tình trạng tiêu hóa nào đó.