Dr Chan Kwok Wai Adrian
Bác sĩ hô hấp
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ hô hấp
Dị ứng thuốc có thể xảy ra với bất cứ loại thuốc nào, bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thảo dược, vitamin, và kể cả thực phẩm bổ sung. Nó gây ra bởi phản ứng bất thường của hệ thống miễn dịch với một loại thuốc.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trên toàn cầu, dị ứng thuốc xuất hiện ở 1 - 2% mọi ca nhập viện và 3 - 5% mọi bệnh nhân nằm viện.
Điều quan trọng cần nhớ là bất cứ ai cũng có thể gặp phải phản ứng dị ứng với thuốc, không chỉ những người dị ứng các hạt trong không khí như phấn hoa hay đồ ăn.
Những yếu tố dưới đây có thể làm gia tăng nguy cơ bạn mắc phải dị ứng thuốc:
Nhiều người bị dị ứng thuốc gặp phải các triệu chứng từ nhẹ đến vừa phải. Phản ứng dị ứng nhẹ bao gồm phát ban ngoài da cấp tính ở vùng đã tiếp xúc, ngứa, và phát ban mày đay. May mắn là hầu hết các triệu chứng này có thể giải quyết trong một hoặc vài ngày khi ngừng sử dụng loại thuốc gây dị ứng.
Đôi khi, các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể xảy ra. Chúng bao gồm sưng tấy mặt, họng, hoặc miệng, khó thở, đau quặn vùng bụng dữ dội và ói mửa, hoặc phản ứng phát ban lan rộng. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng nhất được gọi là sốc phản vệ (anaphylaxis). Sốc phản vệ ảnh hưởng đến hơn một hệ cơ thể, như phổi, ruột, và da. Nó cũng gây ra một sự sụt giảm đáng kể về huyết áp, dẫn đến ngất xỉu và bất tỉnh.
Một vài dạng dị ứng thuốc có thể biểu hiện triệu chứng muộn. Chúng xuất hiện khác biệt so với các phản ứng cấp tính và có thể biểu hiện như phát ban (không thuộc kiểu mày đay) hoặc mụn nước.
Bởi dị ứng thuốc rất phức tạp, việc tìm kiếm sự trợ giúp y tế là điều quan trọng. Nếu biết hoặc nghi ngờ rằng mình dị ứng với một loại thuốc, bạn nên tránh sử dụng loại thuốc đó cho đến khi nhận được lời khuyên y tế bằng cách đến khám bác sĩ đa khoa hoặc đề nghị được chuyển đến một phòng khám chuyên về dị ứng.
Một chuyên gia dị ứng sẽ hỏi bạn tường tận về phản ứng với thuốc để xác định bản chất và nguyên nhân gây ra phản ứng đó. Chuyên gia dị ứng cũng có thể tiến hành các xét nghiệm bổ sung để xác định loại thuốc đang gây dị ứng, hoặc tư vấn về các loại thuốc thay thế.
Không hiếm gặp việc nghe ai đó nói họ dị ứng với một loại thuốc cụ thể. Tuy nhiên, điều này thường không phải là một dị ứng thuốc đích thực. Ví dụ, các bệnh nhiễm trùng có thể gây ra các triệu chứng tương tự như dị ứng thuốc.
Việc bị gán nhãn sai là dị ứng thuốc khi sự thật không phải thế có thể dẫn đến các hậu quả tiêu cực. Bệnh nhân có thể được cho thuốc thay thế nhưng có thể đắt đỏ hơn, độc hại hơn, và kém hiệu quả hơn.
Nếu nghi ngờ rằng mình đang mắc phải một phản ứng dị ứng thuốc nghiêm trọng, hãy tìm kiếm trợ giúp tại Trung tâm Chăm Sóc Khẩn Cấp (UCC) gần nhất.
Khi đã được chẩn đoán mắc phải dị ứng thuốc, bệnh nhân bị ảnh hưởng và những người thân yêu của họ cần được hướng dẫn về dị ứng, cách nhận biết, và phản ứng với các triệu chứng. Một bệnh nhân có nguy cơ bị phản ứng thuốc nghiêm trọng nên đăng ký với dự án MEDIK AWAS - một dự án cung cấp giấy tờ/thiết bị định danh cho bệnh nhân, nhằm thông báo nhân viên chăm sóc sức khỏe về dị ứng này.