Dr Ravi Seshadri @ Srinivasan
Bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng
Ngưng thở khi ngủ là một căn bệnh ảnh hưởng đến nhiều người hơn bạn nghĩ. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện trong một nghiên cứu quốc tế được thực hiện vào năm 2018 rằng gần 1 tỷ người mắc chứng ngưng thở khi ngủ trên toàn thế giới. Vì vấn đề này thường xảy ra trong lúc ngủ, bản thân có thể không nhận thức được dấu hiệu mắc bệnh, tuy nhiên nó lại ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của bạn.
Ngưng thở khi ngủ là một rối loạn đặc trưng bởi tình trạng hô hấp gián đoạn trong các giấc ngủ. Điều này có thể xảy ra hàng trăm lần trong một chu kỳ. Thở bị gián đoạn ngăn cơ thể nạp đủ oxy vào, và ảnh hưởng trực tiếp đến lượng oxy não bộ tiếp nhận.
Có hai loại ngưng thở khi ngủ chính. Ngưng thở khi ngủ trung ương xảy ra khi não bộ không kích hoạt cơ hít thở thường xuyên. Ngưng thở khi ngủ kiểu tắc nghẽn xảy ra khi đường thở của bạn, bao gồm cả đường mũi và họng bị tắc nghẽn.
Ngưng thở khi ngủ có liên quan đến một loạt các vấn đề sức khỏe, bao gồm tăng nguy cơ đột quỵ, tiểu đường, các tình trạng liên quan đến sức khỏe tâm thần, suy tim hoặc huyết áp cao. Ngưng thở khi ngủ diễn biến nghiêm trọng có thể nguy hiểm, nên việc chẩn đoán phù hợp là rất cần thiết nếu bạn nghi ngờ mình mắc phải chứng bệnh này.
Bạn có thể gặp phải các triệu chứng sau:
Đối tác của bạn có thể nhận ra tiếng ngáy hoặc hơi thở không đều nếu bạn chia sẻ giường với họ.
Nếu chứng ngưng thở khi ngủ của bạn thuộc loại tắc nghẽn, các phương án điều trị thường sẽ tập trung vào tai, mũi và họng. Trong khi có nhiều biện pháp và phẫu thuật khác nhau cho chứng này, các nghiên cứu gần đây cho thấy phẫu thuật xoang mũi có thể cải thiện các triệu chứng, nếu nguyên nhân bắt nguồn từ vấn đề trong mũi/xoang mũi.
Xoang mũi, là một phần của hệ thống đường thở, là những khoảng trống bên trong hộp sọ. Phẫu thuật xoang mũi thường được thực hiện nhằm khai thông xoang, giảm viêm và hạn chế tình trạng viêm xoang. Bằng việc loại bỏ các vật cản đường thở như polyp hoặc u nang, phẫu thuật mang đến hiệu quả này. Vì ngưng thở khi ngủ thường do đường thở bị tắc nghẽn, phẫu thuật xoang mũi có thể là một cách hiệu quả để cải thiện lưu thông khí và ngăn chặn việc gián đoạn nhịp thở trong lúc ngủ.
Phẫu thuật xoang mũi có thể được thực hiện qua nhiều kỹ thuật khác nhau. Bác sĩ phẫu thuật có thể chọn phương án ít xâm lấn nhất nếu tin tưởng bạn là ứng viên phù hợp. Các loại phẫu thuật xoang mũi phổ biến bao gồm:
Mặc dù nghiên cứu cho thấy phẫu thuật xoang mũi có thể cải thiện chứng ngưng thở khi ngủ, bạn nên cẩn trọng. Các nghiên cứu tuy có chứng minh tình trạng cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân sau khi phẫu thuật xoang mũi, nhưng kết quả này cũng có thể đạt được do tình trạng xoang nói chung được cải thiện. Không phải bệnh nhân mắc chứng ngưng thở khi ngủ nào cũng có xoang bị chặn hoặc viêm, và trong trường hợp này phẫu thuật sẽ chẳng giúp ích gì cho rối loạn giấc ngủ của họ. Hầu hết các nhà nghiên cứu kết luận về phẫu thuật xoang mũi và chứng ngưng thở khi ngủ đều cho rằng các thử nghiệm lâm sàng sâu hơn rất cần thiết trước khi đưa ra kết luận chắc chắn. Hiện chưa có đủ số liệu thống kê để xác nhận rằng phẫu thuật xoang mũi là lời giải cho bài toán điều trị chứng ngưng thở khi ngủ ở hầu hết bệnh nhân.
Bất kì loại phẫu thuật nào, đặc biệt là loại yêu cầu gây mê, đều tiềm ẩn rủi ro. Một số nguy cơ của phẫu thuật xoang bao gồm:
Chính vì những nguy cơ này, quyết định tiến hành phẫu thuật không nên được xem nhẹ. Nếu bạn nghĩ phẫu thuật xoang mũi có thể mang lại lợi ích đáng kể, bạn nên trao đổi với bác sĩ và cân nhắc các rủi ro.
Dù cần thêm nhiều nghiên cứu, nhưng nếu đã có tiền sử mắc chứng ngưng thở khi ngủ và các vấn đề về tai, mũi, họng, bạn vẫn có thể là đối tượng phù hợp cho phẫu thuật xoang mũi. Bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng có thể đề nghị thực hiện cùng lúc nhiều hơn một quy trình, chẳng hạn như sửa vách ngăn bị lệch hoặc giảm mô ở những khu vực khác nhằm cải thiện lưu thông không khí. Sự kết hợp các phương pháp phẫu thuật có thể mang lại cho bạn chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Lợi ích phẫu thuật xoang mũi bao gồm:
Phẫu thuật có thể nghe hợp lý cho giải pháp nhanh chóng, nhưng cũng có các phương án điều trị khác có thể thích hợp hơn. Các phương pháp điều trị ngưng thở khi ngủ thông dụng bao gồm:
Bác sĩ cũng có thể khuyến nghị bạn cai thuốc lá, tăng cường vận động, giảm cân, cải thiện sức khỏe tổng thể để cố gắng chống lại chứng ngưng thở khi ngủ trước khi xem xét đến giải pháp phẫu thuật.
Nếu bạn mắc chứng ngưng thở khi ngủ hoặc bất kỳ bệnh lý nào bạn cho rằng ảnh hưởng đến khả năng hô hấp bình thường, hãy đặt lịch hẹn với bác sĩ để được giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng. Họ có thể trao đổi với bạn về các triệu chứng, các lựa chọn điều trị thay thế, cũng như khả năng phẫu thuật.