Joy Marie Lim
Cố vấn y khoa
Nguồn: Shutterstock
Cố vấn y khoa
Testosterone là một hormone được tìm thấy ở người và một số loài động vật. Ở nam giới, tinh hoàn sản xuất testosterone, mặc dù phụ nữ cũng sản xuất một lượng nhỏ testosterone ở buồng trứng. Mặc dù được xếp loại là androgen, hay hormone nam, testosterone đóng vai trò quan trọng cho cả nam và nữ.
Testosterone đóng vai trò trong:
Ở phụ nữ, testosterone có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, sức khỏe xương và ngực, và chu kỳ kinh nguyệt.
Oestrogen là tên gọi chung của các hormone sinh dục nữ gồm estrone, estradiol và estriol. Oestrogen được sản xuất chủ yếu ở buồng trứng, nhưng cũng có ở nam giới và đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển khỏe mạnh.
Oestrogen đóng vai trò trong:
Ở nam giới, estrogen hỗ trợ sự phát triển tình dục và sản xuất tinh trùng khỏe mạnh.
Não của bạn kiểm soát quá trình sản xuất hormone trên khắp cơ thể. Một vùng của não gọi là vùng dưới đồi (hypothalamus) sẽ gửi tín hiệu đến các tuyến để sản xuất hormone mà nó cho rằng bạn cần. Những hormone này di chuyển khắp cơ thể qua hệ thống tuần hoàn, báo hiệu cho cơ thể bạn cần làm gì để hoạt động.
Ở cả nam và nữ, cơ thể đều duy trì sự cân bằng giữa testosterone và estrogen để hoạt động tốt. Nếu nồng độ testosterone hoặc estrogen quá cao hoặc quá thấp, bạn có thể bắt đầu nhận thấy một loạt các triệu chứng.
Nồng độ testosterone thấp ở nam giới có thể dẫn đến giảm ham muốn tình dục, tăng cân, mệt mỏi, căng thẳng và trầm cảm. Mật độ xương của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Ở phụ nữ, testosterone thấp có tác động ít hơn, nhưng có thể dẫn đến suy giảm chức năng tình dục, đặc biệt là sau mãn kinh.
Nồng độ testosterone cao có ít triệu chứng hơn ở nam giới, nhưng có thể đẩy nhanh thời kỳ dậy thì. Ở phụ nữ, nồng độ testosterone cao có thể gây ra kinh nguyệt không đều, lông mọc nhiều trên cơ thể, mụn trứng cá, phát triển cơ bắp và giọng nói trầm hơn.
Nồng độ estrogen thấp ở phụ nữ có thể dẫn đến xương giòn dễ gãy, kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh, giảm ham muốn tình dục, khí hư giảm, âm đạo khô và thay đổi tâm trạng thất thường. Ở nam giới, nồng độ estrogen thấp có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng và chức năng tình dục.
Nồng độ estrogen cao ở phụ nữ có thể ảnh hưởng đến cân nặng, kinh nguyệt, tâm trạng, chất lượng giấc ngủ, mức năng lượng và ham muốn tình dục. Ở nam giới, nồng độ estrogen cao có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng, gây ra sự phát triển mô vú và rối loạn cương dương.
Nhiều yếu tố có thể dẫn đến mất cân bằng testosterone hoặc estrogen.
Ngoài các tình trạng sức khỏe ảnh hưởng đến việc sản xuất hormone, lối sống của bạn cũng đóng một vai trò quan trọng. Bệnh nhân thừa cân có chế độ ăn uống nghèo dinh dưỡng có nguy cơ mất cân bằng hormone cao hơn.
Mặc dù ít phổ biến hơn, nồng độ testosterone quá cao thường do khối u (thường ở tuyến thượng thận và tinh hoàn) hoặc sử dụng thuốc gây ra.
Nếu là do sử dụng thuốc, việc giảm hoặc ngừng sử dụng steroid đồng hóa hoặc bổ sung testosterone có thể giúp giải quyết vấn đề.
Testosterone và estrogen đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ thể bạn, đặc biệt là chức năng tình dục. Một số loại thuốc cũng có thể gây ra sự tăng hoặc giảm mức độ của các hormone này. Bạn nên thảo luận về những khả năng và lo ngại này với bác sĩ.
Mặc dù việc thay đổi chế độ ăn uống và lối sống có thể hữu ích, nhưng bạn có thể cần liệu pháp thay thế hormone để điều trị hiệu quả nguyên nhân gốc rễ của sự mất cân bằng hormone. Trong một số trường hợp, chúng có thể liên quan đến các rối loạn hormone thường gặp như tiểu đường, suy giáp hoặc cường giáp. Nếu bạn có tình trạng nền tảng gây ra quá nhiều hoặc quá ít estrogen hoặc testosterone, điều quan trọng là phải tìm ra nguyên nhân chính xác và tìm kiếm phương pháp điều trị phù hợp.