Dr Chong Yew Luen Christopher
Bác sĩ sản – phụ khoa
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ sản – phụ khoa
Singapore có tốc độ dân số lão hóa nhanh nhất châu Á, và tuổi thọ trung bình của phụ nữ đã tăng đến 85 tuổi tính đến năm 2017. Khi các vấn đề sức khỏe thường xuất hiện theo độ tuổi, việc phụ nữ chuẩn bị sẵn sàng cho các tình huống bất ngờ là rất quan trọng.
Sau đây là những điều bạn nên biết về các vấn đề sức khỏe phổ biến ở phụ nữ trên 40 tuổi.
Ung thư cổ tử cung là dạng ung thư hình thành ở cổ tử cung, phần dưới tử cung kết nối với âm đạo.
Ung thư cổ tử cung chiếm vị trị thứ hai trong danh sách ung thư phụ nữ phổ biến trên thế giới và xếp thứ mười một trong danh sách các dạng ung thư phổ biến ở phụ nữ Singapore. Ở nhóm phụ nữ tuổi từ 15 đến 44, đây là dạng ung thư xếp ở vị trí thứ năm về độ phổ biến.
Trong khi các cải tiến trong việc sàng lọc và can thiệp sớm đã tạo ra xu hướng giảm kể từ những năm 1970, một lần nữa bệnh lý này có nguy cơ gia tăng. Dựa trên ước tính hiện tại, khoảng 309 nữ giới ở Singapore được chuẩn đoán mắc phải ung thư cổ tử cung mỗi năm, dẫn đến 172 ca tử vong.
Vi-rút Papiloma ở người (HPV) gây ra ung thư cổ tử cung. Có hơn 100 chủng HPV có thể nhiễm trùng ở con người, tuy nhiên các chủng HPV loại 16 and 18 là nguyên nhân của 70% ca ung thư cổ tử cung.
Các triệu chứng của bệnh ung thư cổ tử cung thường chỉ xuất hiện ở giai đoạn cuối của bệnh. Đó là lý do tầm quan trọng của việc sàng lọc, để bệnh lý có thể được phát hiện và điều trị từ sớm.
Triệu chứng ung thư cổ tử cung có thể bao gồm:
Ung thư cổ tử cung là một trong những dạng ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, vì vậy phụ nữ có hoạt động tình dục được khuyên nên đi kiểm tra phết tế bào cổ tử cung (Pap smear) hoặc xét nghiệm HPV định kì.
Xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung (Pap smear) kiểm tra sự hiện diện của các tế bào tiền ung thư hoặc ung thư ở cổ tử cung, vị trí mở của tử cung.
Trong quá trình thực hiện xét nghiệm Pap smear (phết tế bào cổ tử cung), bạn sẽ nằm trên một bàn khám nghiêng. Bạn sẽ phải mở rộng chân, phần bàn chân đặt lên giá đỡ.
Trong quá trình xét nghiệm, các mẫu mô sẽ được thu thập bằng cách sử dụng bàn chải và/hoặc que thử chuyên dụng để lấy mẫu mô từ cổ tử cung. Mẫu thử sau đó được gửi đến phòng xét nghiệm để kiểm tra bất thường.
Thông thường bệnh nhân sẽ cảm thấy một áp lực và khó chịu nào đó trong quá trình thu thập mẫu mô, và tình trạng này sẽ lắng xuống sau thời gian ngắn. Một số phụ nữ có thể tạm thời bị đau bụng nhẹ hoặc chảy máu lấm tấm, nhưng các hiện tượng này sẽ biến mất trong cùng ngày.
Hội Ung thư Singapore khuyến nghị nữ giới ở độ tuổi từ 25 – 29 đang có hoạt động tình dục nên xét nghiệm Pap smear mỗi 3 năm một lần. Đối với nữ giới từ 30 tuổi trở lên, Hội Ung thư Singapore khuyến nghị sử dụng xét nghiệm HPV, được áp dụng kĩ thuật thu thấp mẫu mô tương tự, sau đó được phân tích để tìm kiếm chủng loại HPV đặc biệt đã được xác nhận là nguyên nhân gây ra ung thư cổ tử cung.
Bác sĩ có thể khuyến nghị siêu âm vùng chậu nhằm chuẩn đoán các khối u dạng nang buồng trứng và u xơ tử cung.
Siêu âm vùng chậu là một hình thức xét nghiệm hình ảnh không xâm lấn, cho phép bác sĩ quan sát các cơ quan nội tạng và cấu trúc như tử cung, cổ tử cung, âm đạo, buồng trứng, và vòi tử cung (ống dẫn trứng).
Bệnh nhân sẽ nằm trên bàn khám, và bác sĩ sẽ bôi một loại gel siêu âm lên vùng cần được quét hình ảnh. Một công cụ gọi là đầu dò, phát ra sóng siêu âm cao tần, sẽ được trượt nhẹ nhàng và chắc chắn trên các vùng liên quan, tạo ra hình ảnh của cấu trúc bên trong, bao gồm bất cứ điều bất thường nào.
Cơ hội hồi phục và tỉ lệ sống cao hơn khi ung thư cổ tử cung được phát hiện sớm. Trên thực tế, tỉ lệ sống sót 5 năm cho giai đoạn sớm của ung thư cổ tử cung (giai đoạn 0 và giai đoạn 1A) là khoảng 93%.
Ngày nay, tiêm phòng tránh HPV mang lại khả năng bảo vệ tốt trước chủng virut HPV loại 16 và 18, nguyên nhân của 70% các trường hợp ung thư cổ tử cung. Chỉ mang lại những rủi ro và biến chứng tối thiểu, chủng ngừa HPV được tuyên truyền cho hoạt động phòng ngừa ung thư cổ tử cung và khuyến nghị cho nữ giới chưa có quan hệ tình dục lần đầu. Tuy nhiên, phụ nữ đã hoạt động tình dục vẫn có thể tiêm phòng và họ nên trao đổi về tiêm ngừa HPV với bác sĩ của mình.
Ở Singapore, phụ nữ trong độ tuổI 9 – 26 có thể tiêm phòng HPV, phụ thuộc vào các loại chủng ngừa được sử dụng.
Đi tiểu không tự chủ (rò rỉ nước tiểu) và sa tạng chậu (tụt tử cung, bàng quang hoặc trực tràng qua âm đạo) là những vấn đề phổ biến về niệu phụ khoa. Thực tế, có đến 50% phụ nữ có thể gặp phải tình trạng này, tuy vậy chỉ có rất ít trường hợp đi tìm sự trợ giúp. Những vấn đề này không những ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tình dục, mà còn tác động đến môi trường công sở của phụ nữ.
Đi tiểu không tự chủ do áp lực (SUI) là hiện tượng rò rỉ nước tiểu ngoài ý muốn khi vận sức. Phụ nữ có thể bị rò rỉ nước tiểu trong quá trình hoạt động như chạy, nhảy, hắt xì, cười lớn, hay ho. Nguyên nhân bao gồm sinh con, mãn kinh, béo phì, thường xuyên nâng vật nặng, ho mãn tính, và táo bón.
Các nguyên nhân gây ra SUI bao gồm:
Một khảo sát toàn quốc ở Singapore trên 3,500 phụ nữ do Bác sĩ Chong thực hiện tiết lộ rằng 13.5% trong số đó bị ảnh hưởng bởi SUI. Trên thực tế, 35.6% phụ nữ - hay hơn 1 trong 3 phụ nữ - trên 50 tuổi có thể gặp phải tình trạng này. Nhiều phụ nữ đã không đi tìm kiếm các phương pháp điều trị SUI vì:
Nhiều phụ nữ chấp nhận tình trạng đi tiểu không tự chủ như một phần tất yếu của quá trình lão hóa. Ước tính chỉ hơn 30% phụ nữ trên thế giới từng tìm hỗ trợ điều trị, dù rằng tình trạng SUI và sa tạng chậu có thể được phòng ngừa. Tại Bệnh viện Gleneagles, chẳng hạn, có một phòng khám chuyên sàng lọc để phát hiện sớm những vấn đề này, và một phòng khám chuyên về ngăn ngừa hướng dẫn bệnh nhân những kĩ thuật phòng ngừa.
Nhằm điều trị SUI, bác sĩ có thể khuyến nghị các bài tập vùng chậu, dùng thuốc hoặc phẫu thuật.
Tình trạng SUI nhẹ có thể được điều trị bằng các bài tập sàn chậu. Nếu không hiệu quả, hoặc nếu mức độ SUI ở mức trung bình hoặc nặng, phẫu thuật thường là lựa chọn kế tiếp.
Tin vui là SUI có thể được giải quyết bằng phương pháp phẫu thuật treo bàng quang bằng dây lưới không căng – một thủ thuật đơn giản gây đau đớn ở mức tối thiểu, có tỉ lệ biến chứng thấp và tỉ lệ thành công lên đến 95%.
Kĩ thuật này bao gồm việc đặt một quai treo cố định dưới cổ bàng quang. Cả bệnh nhân lẫn bạn đời của họ đều sẽ không thể cảm nhận được dây treo. Ca phẫu thuật kéo dài 10 phút được thực hiện qua đường âm đạo và bệnh nhân có thể về nhà an toàn trong cùng ngày. Hơn 10,000 ca phẫu thuật đã được thực hiện với kết quả tích cực.
"Hơn một phần mười phụ nữ có khả năng bị sa tạng chậu trong suốt cuộc đời. Sa tạng chậu có thể ở mức độ nhẹ, vừa hoặc nghiêm trọng. Ở mức độ nhẹ, hiện tượng sa tạng còn ở vị trí bên trong âm đạo. Sa tử cung ở mức độ vừa nếu xuất hiện ngay ở cửa âm đạo, và được xếp vào mức nghiêm trọng khi sa tử cung ra hẳn bên ngoài âm đạo. Một khi hiện tượng sa tạng đã xuất hiện, nó sẽ không thể tự phục hồi - mà chỉ có thể trở nên tồi tệ hơn. Các bài tập sàn chậu có thể hỗ trợ quá trình ngăn ngừa sa tạng nặng hơn, nhưng không thể chữa trị dứt điểm. Tình trạng sa tạng nặng có thể trở nên khó điều trị, vì vậy điều quan trọng là cần chuẩn đoán vấn đề và tìm kiếm cách chữa trị sớm.
](/vi/make-manage-appointment/make-appointment Đặt lịch hẹn)"
Phẫu thuật truyền thống để điều trị tình trạng sa bàng quang nặng có tỉ lệ thành công tối đa là 70%, và hầu hết các bác sĩ phụ khoa tổng quát không thực hiện các thủ tục phẫu thuật này.
Các chuyên gia niệu phụ khoa sử dụng kĩ thuật phẫu thuật nâng đỡ và một loại lưới (mesh) nhằm ngăn ngừa tái phát. Tỉ lệ thành công đạt mức 94.6% khi phẫu thuật được thực hiện bằng lưới Prolene, một dạng cấy ghép lưới polypropylene (nhựa) được dùng để đỡ và ổn định thành âm đạo và sàn chậu.
Kĩ thuật này đòi hỏi cần được thực hiện bởi những chuyên gia, nhưng khi được thực hiện bởi một bác sĩ phẫu thuật giàu kinh nghiệm, tỉ lệ biến chứng rất thấp và tỉ lệ thành công cao. Khi phẫu thuật được thực hiện qua đường âm đạo, sẽ không để lại sẹo, và bệnh nhân có thể hồi phục và vận động sau khoảng 1 – 2 ngày.
Chất lượng trứng ở phụ nữ giảm dần từ tuổi 25, nhanh hơn ở độ tuổi sau 35, và diễn ra rất nhanh sau độ tuổi 40.
Nhiều cặp đôi đối diện với vấn đề thụ thai do căng thẳng và bắt đầu xây dựng gia đình ở độ tuổi muộn. Tỉ lệ thụ thai thành công giảm dần theo độ tuổi, và những biến chứng mang thai ở cả người mẹ lẫn bào thai tăng lên. Một phần ba các vấn đề vô sinh là do nhân tố ở nữ giới, một phần ba do nhân tố ở nam giới, và một phần ba do cả hai.
Các cặp đôi được khuyến khích nên tham vấn ý kiến chuyên gia về việc kiểm tra sức khỏe tiền sản nếu họ vẫn không thể thụ thai sau khi đã cố gắng 6 – 12 tháng.
Mãn kinh là điều không thể tránh khỏi, nhưng cảm giác khó chịu thường đi kèm có thể giảm bớt. Các triệu chứng bao gồm cơn nóng bừng, mất ngủ, thay đổi tâm trạng, và trầm cảm. Có nhiều cách thức quản lý các triệu chứng này có hiệu quả và cải thiện chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
Mãn kinh cũng liên quan đến việc gia tăng nguy cơ loãng xương. Cách thức tốt nhất để chống lại điều này là thông qua các bài thể dục chịu sức nặng. Bằng cách áp dụng các thói quen sinh hoạt lành mạnh hơn, chẳng hạn như không hút thuốc và ăn nhiều thực phẩm giàu canxi (thậm chí dùng thuốc hỗ trợ tạo xương, trong một vài trường hợp), nhiều ca gãy xương có thể được phòng ngừa.
Một vấn đề thông thường khác mà phụ nữ mãn kinh gặp phải là tình trạng teo màng nhầy âm đạo (khô âm đạo), gây khó chịu ở âm đạo, tiểu nhiều, và làm mỏng các mô bàng quang và âm đạo. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiễm trùng, và đối với nhiều người, còn gây đau đớn khi giao hợp.
Phương thức điều trị mới nhất cho tình trạng teo màng nhầy âm đạo là sử dụng laser điều trị âm đạo đã được FDA phê chuẩn, một thủ thuật đơn giản được tiến hành tại phòng khám với mức độ đau đớn và biến chứng tối thiểu, và đã hỗ trợ được nhiều bệnh nhân, đặc biệt là những người đối diện với các vấn đề khi giao hợp.
Dù thường là một chủ đề cấm kỵ, giao hợp vẫn được đánh giá như một phần quan trọng trong mối quan hệ của các cặp đôi. Phụ nữ khi có quan ngại về đời sống tình dục thường không biết rằng việc điều trị có thể đơn giản và hiệu quả. Phẫu thuật thu gọn âm đạo, hoặc thu nhỏ âm đạo, khi được cân nhắc một cách cẩn trọng, đã hỗ trợ được khả năng cải thiện đời sống tình dục cho nhiều người. Ca phẫu thuật này được thực hiện qua đường âm đạo, với thủ tục trong ngày cùng mức đau đớn và biến chứng tối thiểu. Điều quan trọng là cần tìm kiếm phương thức điều trị sớm để cặp đôi có thể cùng nhau già đi, bao gồm cả mặt tình dục.
Quý cô, đừng im lặng chịu đựng. Thay vào đó, hãy làm chủ sức khỏe của bạn. Đừng ngại ngùng khi phải nói về các vấn đề sức khỏe. Hiện có nhiều phương thức sẵn sàng hỗ trợ bạn một cách đơn giản, không đau đớn, không phức tạp mà vẫn rất thành công. Một vài cách thức rất đơn giản nhưng lại đáng tiếc là có nhiều người không biết về các phương thức này, hay không biết nơi nào có thể hỗ trợ điều trị.
Quan trọng là phụ nữ cần đi kiểm tra sức khỏe định kì hàng năm. Điều này không những giúp phát hiện vấn đề từ sớm, mà còn có thể hỗ trợ phòng ngừa các vấn đề về sau. Phụ nữ có quan hệ tình dục nên đi khám phụ khoa và xét nghiệm sàng lọc để phát hiện ung thư cổ tử cung định kỳ. Từ độ tuổi 40 trở đi, phụ nữ nên cân nhắc việc xét nghiệm kiểm tra mật độ xương, nhất là nhóm có nguy cơ cao, nhằm chủ động phát hiện các trường hợp loãng xương.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ và được điều trị sớm. Vẫn có thể già đi một cách duyên dáng, sống lâu - và khỏe!