Dr Yam Pei Yuan John
Bác sĩ sản phụ khoa
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ sản phụ khoa
Baby blues, cũng được biết đến với tên gọi khác là trầm cảm sau sinh, dùng để chỉ một khoảng thời gian ngắn tinh thần đi xuống sau khi một em bé mới chào đời. Tình trạng "blues" này thường xuất hiện khoảng 2-3 ngày sau khi sinh. Hầu hết các bà mẹ thường vượt qua thời kỳ tinh thần đi "xuống" này trong khoảng một hoặc hai tuần, và họ trở lại với cảm giác như bản thân thông thường của mình.
Các nhà khoa học cho rằng thay đổi mức độ tiết tố sau khi sinh bé có thể khởi phát "baby blues" và khiến các bà mẹ cảm giác mất cân bằng. Chỉ riêng lượng oestrogen đã có thể giảm thấp hơn 100 lần trong vòng 3 ngày hậu sinh. Điều này, đi cùng với nhiều thay đổi hóa chất khác xuất hiện trong cơ thể sau sinh, có thể gây ra một giai đoạn ngắn tinh thần xuống thấp.
Ngoài những thay đổi nội tiết tố, những áp lực của vai trò làm mẹ cũng rất đáng kể. Trách nhiệm chăm sóc một thai nhi, thành thạo việc cho trẻ bú sữa mẹ hoặc bú bình, việc liên tục bị đánh thức trong đêm, và quá trình hồi phục thể chất của bà mẹ, là những vấn đề lớn cần phải vượt qua. Không lấy làm ngạc nhiên khi nhiều người phụ nữ thấy cảm giác mình như không phải là mình nữa.
Làm thế nào bạn xác định được một trường hợp bị "baby blues"? Dưới đây là một số triệu chứng dễ nhận biết:
Nhiều phụ nữ không kể cho những người khác về các cảm giác của mình vì họ nghĩ rằng họ phải thật vui mừng sau khi sinh bé. Các bà mẹ thường chịu đựng trong hai tuần đầu tiên một cách thầm lặng. Người nhà chăm sóc, bạn bè và thân nhân có thể để ý đến các chỉ dấu bên ngoài tổng quát sau đây của tình trạng "baby blues":
Hãy nhớ rằng, "baby blues" là vấn đề rất phổ biến, cho nên việc chủ động và để ý đến ai đó vừa mới sinh con có thể giúp họ vượt qua tình trạng này.
Tình trạng "baby blues" có tính chất nhất thời, do đó các bác sĩ thông thường không điều trị bằng nhiều loại thuốc. Thay vào đó, sự hỗ trợ cảm xúc, tư vấn, và kiên nhẫn có thể giúp một bà mẹ vượt qua giai đoạn này.
Nếu bạn đang khổ sở vì "baby blues", dưới đây là vài cách đối phó:
Hãy nhớ rằng, "baby blues" chỉ có tính chất tạm thời, và bạn sẽ bắt đầu cảm thấy thoải mái hơn sau vài tuần.
Trong khi "baby blues" có tính chất nhất thời, có những lúc mọi chuyện có thể nghiêm trọng hơn nhiều so với cảm giác tinh thần đi xuống tạm thời. Trầm cảm sau sinh và loạn tâm thần sau sinh là các tình trạng bệnh lý trầm trọng hơn rất nhiều. Các triệu chứng của hai tình trạng này rất dễ bị lẫn lộn với nhau, cho nên rất quan trọng là cần nắm biết sự khác biệt.
Trầm cảm sau sinh trầm trọng hơn và kéo dài hơn so với "baby blues". Ở một số phụ nữ, nó xuất hiện trong thai kỳ và có thể tiếp diễn đến một năm sau khi sinh. Không như "baby blues", trầm cảm sau sinh sẽ không tự biến mất. Nếu được phép diễn tiến, nó có thể can thiệp vào khả năng điều khiển những việc cần làm hàng ngày và những trách nhiệm của bạn, bao gồm cả việc chăm sóc em bé. Tư vấn hoặc điều trị bằng cách sử dụng thuốc chống trầm cảm có thể trợ giúp cho quá trình bình phục.
Loạn tâm thần sau sinh, còn được biết đến với tên gọi khác rối loạn tâm thần sản hậu là trường hợp rất hiếm gặp. Nó là bệnh về tinh thần trầm trọng và đòi hỏi phải được điều trị gấp để ngăn ngừa tổn thương cho bạn hoặc cho em bé của bạn. Loạn tâm thần sau sinh có thể phát triển rất nhanh, chỉ trong vài giờ sau khi sinh. Trường hợp này phổ biến hơn ở các phụ nữ đã có tiền sử về bệnh tinh thần. Đa số các phụ nữ này phục hồi hoàn toàn sau khi được điều trị y tế.
Phương cách hiệu quả nhất để vượt qua "baby blues" là tập trung vào việc chăm sóc bản thân mình. Sẽ dễ rơi vào việc hiến dâng toàn bộ thời gian của bạn cho bé, nhưng một chút chăm sóc bản thân có thể đạt được kết quả lâu dài.
Hãy tranh thủ sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè vì điều này có thể giúp một người mẹ mới cảm thấy thoải mái hơn. Và hãy nhớ, nếu bạn hoặc bất kỳ người nào bạn quen biết thể hiện các dấu hiệu trầm cảm hoặc bệnh lý về tinh thần, việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế từ một bác sĩ là điều quan trọng.