Dr Lee Yi-Liang Jonathan
Bác sĩ phẫu thuật bàn tay
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ phẫu thuật bàn tay
Hội chứng De Quervain, hay bệnh viêm gân De Quervain, là hiện tượng viêm gân nối ngón tay cái và cổ tay của bạn. Đau ở bên ngón cái của cổ tay là triệu chứng chính, bởi vì đây là nơi mà các gân xuyên qua một đường hầm bó hẹp được biết đến trong y học với thuật ngữ ngăn đầu tiên bên ngoài (first dorsal extensor compartment).
Với hội chứng De Quervain, bạn có thể cảm thấy đau trong các hoạt động đòi hỏi phải sử dụng ngón tay cái hoặc cổ tay của bạn, như nhấc em bé lên, cầm khay, quay nắm cửa, kẹp một vật hoặc xoay chìa khóa.
Các triệu chứng chính của hội chứng De Quervain là những cơn đau xuất hiện đột ngột hoặc từ từ:
Nếu bạn lo ngại rằng có thể mắc phải bệnh trạng này, hãy trao đổi với chuyên gia về phẫu thuật chỉnh hình bàn tay.
Thường thì, các bệnh nhân mắc hội chứng De Quervain đều có tiền sử bệnh lý kinh điển liên quan đến việc sử dụng tay quá sức tại nơi làm việc, hoặc trải qua những cơn đau ngày càng tăng khi cho em bé bú trong vài tháng đầu sau khi sinh con. Để chẩn đoán hội chứng De Quervain, bác sĩ của bạn có thể thực hiện nghiệm pháp Finklestein, hoặc chỉ định bạn chụp quang tuyến X hoặc xét nghiệm máu để xác nhận bệnh.
Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ của bạn trước tiên sẽ thực hiện nghiệm pháp Finklestein, yêu cầu bạn nắm gọn ngón tay cái trong lòng bàn tay và quay cổ tay theo hướng ngón tay út, để xác định vị trí cơn đau. Họ cũng sẽ kiểm tra để phát hiện tình trạng mềm yếu hoặc một u nang hoặc cục u gây viêm.
Đôi khi, bác sĩ của bạn có thể yêu cầu thực hiện chụp quang tuyến X và các xét nghiệm máu để loại bỏ các nguyên nhân khác gây đau khớp ở vùng ngón cái, chẳng hạn như bệnh viêm xương khớp, bệnh có thể trình bày với những triệu chứng tương tự.
Ai cũng có thể mắc hội chứng De Quervain, nhưng một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Phụ nữ dễ mắc phải hội chứng De Quervain hơn, và cũng thường phổ biến hơn ở người từ 40 tuổi trở lên. Các nguyên nhân khác thường gặp gây ra hội chứng De Quervain bao gồm:
Thay đổi hormone trong thai kỳ có thể gây ra đau đớn hoặc viêm gân. Bên cạnh đó, các bà mẹ trẻ bận rộn với công việc chăm sóc con cái thường trải qua tình trạng được biết đến với tên gọi là 'ngón tay cái của mẹ' hoặc 'cổ tay của mẹ', có thể gây ra đau ở bàn tay và cánh tay. 'Ngón tay cái của mẹ' xuất hiện do trách nhiệm liên tục của việc làm mẹ như bế bé, cho bé bú, và không ngừng bế bé suốt ngày.
Bạn cũng có thể mắc phải bệnh De Quervain nếu công việc của bạn đòi hỏi phải nâng nhắc vật dụng một cách lặp đi lặp lại bằng cổ tay, ví dụ như nhân viên phục vụ bưng khay suốt ngày, hoặc công nhân xây dựng sử dụng một số loại công cụ đặc biệt.
Các chấn thương cũ ở cổ tay cũng có thể là một yếu tố bởi vì các mô sẹo có thể hạn chế cử động ở các gân của bạn, cũng như tình trạng viêm do viêm khớp gây ra.
Các lựa chọn trị liệu cho bệnh De Quervain tập trung vào việc giảm nhẹ đau và viêm, đồng thời hỗ trợ duy trì vận động ở ngón tay cái và cổ tay.
Nếu không được điều trị, hội chứng De Quervain có thể khiến cho cơn đau và sưng trở nên trầm trọng hơn theo thời gian, dẫn tới tình trạng cứng khớp quanh ngón cái và cổ tay. Điều này có thể gây ra tình trạng tàn tật nghiêm trọng và làm ảnh hưởng đến việc thực hiện các công việc hằng ngày.
Các biện pháp sớm có thể hỗ trợ giảm các triệu chứng và ngăn chặn nhu cầu can thiệp nghiêm trọng hơn. Các bước này tương tự với những bước được sử dụng để hỗ trợ ngăn chặn sự phát triển của bệnh De Quervain từ sớm, như nghỉ ngơi thường xuyên khi sử dụng bàn tay và cổ tay, hoặc đổi hoạt động để ngăn ngừa việc sử dụng bàn tay quá sức. Bạn cũng nên tránh các hoạt động thường dẫn đến đau cổ tay.
Bác sĩ của bạn sẽ điều trị bệnh bằng một loại đai nẹp hay thanh nẹp đặc biệt để cố định ngón cái và cho các gân bị viêm nghỉ ngơi, và để hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng trầm trọng thêm. Một đợt ngắn sử dụng thuốc viên kháng viêm cũng có thể hỗ trợ.
Một thanh nẹp hay đai nẹp, để hạn chế các cử động ở ngón cái và cổ tay, có thể giúp các gân được nghỉ ngơi, và một túi đá lạnh có thể giúp giảm sưng.
Một chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn cho bạn các bài tập hỗ trợ tăng cường cơ bắp và giảm nhẹ triệu chứng, và giới thiệu các cách thức thực hiện một số hoạt động nhất định mà không làm khởi phát thêm các cơn đau. Các bài tập này phải được thực hiện thường xuyên, theo chỉ dẫn, để các triệu chứng được cải thiện.
Các thuốc giảm đau kháng viêm có thể hỗ trợ giảm nhẹ đau và sưng. Với mục đích thay thế cho thuốc viên uống, bác sĩ của bạn có thể khuyến nghị tiêm corticosteroid vào vỏ bọc gân để giảm sưng.
Phẫu thuật có thể là cần thiết nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc nếu các lựa chọn điều trị khác không có hiệu quả. Thủ thuật sẽ mở đường ống bọc quanh gân để giảm áp lực và giúp các gân cử động tự do hơn.
Ca phẫu thuật điều trị hội chứng De Quervain thường được thực hiện như một thủ thuật phẫu thuật trong ngày, với giai đoạn hồi phục mất đến 2 tuần lễ. Điều này thường tạo nên kết quả là các cơn đau và tình trạng cứng khớp được làm giảm rất nhanh, nếu không phải là ngay lập tức. Nhiều người sẽ bắt đầu sử dụng bàn tay của họ cho các hoạt động đơn giản hằng ngày ngay sau ca phẫu thuật, nhưng những công việc nặng hơn có thể mất nhiều thời gian hơn và không nên thử thực hiện cho đến khi bạn cảm thấy thoải mái.
Bạn thường sẽ được cung cấp một thanh nẹp trong giai đoạn ngay sau mổ để cảm thấy thoải mái hơn.
Sau phẫu thuật, bạn ít có khả năng mắc phải hội chứng De Quervain lần nữa.
Hội chứng De Quervain có thể được ngăn ngừa bằng việc thay đổi các hoạt động gây ra các cơn đau. Các hoạt động này bao gồm:
Nếu bạn lo ngại về các cơn đau ở bàn tay và cổ tay, đừng ngần ngại trao đổi với một chuyên gia về chấn thương chỉnh hình bàn tay.