Dr Yue Wai Mun
Bác sĩ phẫu thuật chấn thương chỉnh hình
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ phẫu thuật chấn thương chỉnh hình
Vào tháng 10 năm 2018, Công chúa nước Anh Eugenie tạo ra một làn sóng tin tức trên toàn cầu với lựa chọn váy cưới của mình. Không phải vì chiếc váy là thiết kế thời trang cao cấp, mà bởi vì nó để lộ một vết sẹo dài chạy dọc xuống lưng công chúa, dấu vết của một cuộc phẫu thuật chỉnh cột sống khi còn nhỏ. Thật thú vị, công chúa đã chọn cách phô bày vết sẹo đầy tự hào để vinh danh những chuyên gia y tế từng giúp đỡ cô, đồng thời truyền cảm hứng cho các bệnh nhân khác đang phải chống chọi với chứng vẹo cột sống.
Khác với trường hợp của Công chúa Eugenie, không phải ai cũng mong muốn những vết sẹo của bản thân phơi bày trước mặt người khác. Thực tế, nhiều bệnh nhân lại không muốn để lại bất kỳ vết sẹo lộ liễu nào sau ca phẫu thuật.
Nhờ những tiến bộ công nghệ gần đây, các bệnh nhân cần thực hiện phẫu thuật chỉnh cột sống có thể lựa chọn giữa phẫu thuật mở truyền thống hoặc phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu (MISS) - một phương pháp mới hơn để lại các vết sẹo ít gây chú ý và rút ngắn thời gian hồi phục.
Theo cách truyền thống, phẫu thuật cột sống được thực hiện dưới hình thức ‘phẫu thuật mở’, nghĩa là bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo một đường rạch dài dọc sống lưng bệnh nhân, sau đó cắt và kéo giãn các phần cơ xung quanh để tiếp cận cột sống. Kế đến, tùy thuộc vào loại hình phẫu thuật, các bác sĩ tiến hành lấy bỏ phần xương hoặc đĩa đệm bị tổn thương, hoặc đặt ốc vít, khung cố định và vật liệu cấy ghép xương cần thiết để ổn định cột sống. Sau khi hoàn thành ca mổ, vết rạch dài sẽ được khâu lại và để tự lành, một quá trình có thể kéo dài tới vài tháng.
Một số nghiên cứu cho thấy phẫu thuật cột sống mở đem lại kết quả tốt hơn khi điều trị các bệnh lý cột sống cụ thể như thoát vị đĩa đệm cổ và thắt lưng.
Phẫu thuật cột sống mở thường bao gồm tạo một vết rạch đơn, lớn hơn và làm tổn hại đến mô và cơ ở mức độ cao hơn. Điều này tăng khả năng gây đau nhiều hơn sau phẫu thuật và kéo thời gian hồi phục.
Bên cạnh những nguy cơ trên, bất kỳ hình thức phẫu thuật nào cũng ẩn chứa những rủi ro có thể bao gồm:
Tương đối, phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu là một quy trình mang tính cục bộ hơn. Trong quy trình này, bác sĩ phẫu thuật dựa phần lớn vào công nghệ dẫn đường bằng hình ảnh như chụp hình 3D trước và trong quá trình mổ, X-quang huỳnh quang, chụp cắt lớp vi tính (CAT) và định vị trong lúc phẫu thuật để lên kế hoạch cho cách thức tiếp cận ca mổ. Việc bắt đầu được thực hiện bằng các vết rạch nhỏ trực tiếp phía trên khu vực cần điều trị. Sau đó, dụng cụ nong đặc biệt được sử dụng để giúp làm giãn mô mềm và di chuyển cơ ra khỏi khu vực cần tiếp cận, thay vì cắt xẻ như trong phẫu thuật mở. Vết rạch nhỏ được chữa lành bằng chỉ khâu sau khi ca phẫu thuật hoàn thành.
Bác sĩ Ngọc Duy Vũ tổng kết một vài lợi ích của phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu:
Trên thực tế, một nghiên cứu được công bố bởi Bác sĩ Yue vào năm 2013 đã chỉ ra rằng đối với những bệnh nhân từng trải qua phẫu thuật hợp nhất thân đốt sống thắt lưng qua ngõ ngang (TLIF) - phương pháp phẫu thuật hỗ trợ ổn định cột sống thông qua tạo dựng cầu nối xương vững chắc giữa các đốt sống, những bệnh nhân lựa chọn MISS có các kết quả sau:
Bổ sung thêm, sự quen thuộc của bác sĩ phẫu thuật với quy trình cũng đóng một vai trò quan trọng. Trong một nghiên cứu được Bác sĩ Yue thực hiện giữa năm 2005 và 2009, năng lực mổ cột sống xâm lấn tối thiểu như phẫu thuật hợp nhất thân đốt sống thắt lưng qua ngõ ngang (TLIF), chỉ đạt được với đa số các bác sĩ phẫu thuật sau 44 ca mổ.
Bất kỳ loại hình phẫu thuật nào cũng ẩn chứa các rủi ro nhất định, kể cả đó là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Tuy nhiên, vì ít xâm phạm hơn, nguy cơ mất máu, nhiễm trùng, gây tổn hại mô và cơ có xu hướng thấp hơn.
Tổng thể, phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu cũng là một quy trình tương đối mới mẻ hơn so với phẫu thuật mở, do vậy việc ứng dụng vào các trường hợp bệnh lý cột sống hiếm gặp hay phức tạp hiện vẫn đang được nghiên cứu.
Dù phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu đem đến nhiều lợi ích, hãy nhớ rằng nó không dành cho tất cả mọi người. Các bác sĩ sẽ khuyến nghị một quy trình phù hợp dựa trên nguyên nhân bệnh lý cột sống, sức khỏe và các yếu tố khác của bạn.
Trong khi một ca mổ có thể thay đổi đôi chút tùy thuộc vào căn bệnh đang được điều trị, phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu nói chung sẽ thực hiện theo cách sau:
Nếu bạn đang cân nhắc phẫu thuật cột sống, hãy tham khảo thêm các thông tin tại đây.
Hãy trao đổi với bác sĩ của bạn để thảo luận các phương án điều trị có sẵn, và bản thân có thể hưởng lợi thế nào từ phẫu thuật nếu bạn có ý định tiến hành ca mổ.