Virus Zika: Những Điều Bạn Nên Biết

Bác sĩ Leong Hoe Nam, một bác sĩ chuyên khoa bệnh truyền nhiễm, và Bác sĩ Henry Cheng, một bác sĩ Sản Phụ Khoa, trao đổi về virus Zika và ảnh hưởng của virus đối với những bà mẹ đang mang thai.

Trước tình hình Zika tại Singapore gần đây, Bác sĩ Leong cũng muốn nhấn mạnh: Trọng tâm hiện giờ là để phục hồi Singapore và bảo vệ công dân, không phải là trò chơi đổ lỗi. Sự khác biệt của bệnh Zika là căn bệnh này có biểu hiện mức độ nhẹ hơn khi so với dịch bệnh SARS trước đây. Các cánh cổng, giờ đây là các bác sĩ gia đình, phải lưu ý rằng các triệu chứng của bệnh Zika tương đối nhẹ và chúng ta phải điều tra kỹ các triệu chứng này.

Hãy xem các video phỏng vấn của chúng tôi với Bác sĩ Leong và Bác sĩ Cheng về virus Zika:

7 Câu Hỏi Về Mọi Thứ Liên Quan Đến Zika
Mọi Thông Tin Về Virus Zika (phần 1): Bệnh Là Gì Và Ảnh Hưởng Ra Sao
Mọi Thông Tin Về Virus Zika (phần 2): Cách Chúng Ta Có Thể Tự Bảo Vệ Bản Thân
Cách Thức Virus Zika Ảnh Hưởng Đến Phụ Nữ Và Biện Pháp Phòng Tránh Phụ Nữ Có Thể Thực Hiện (Có Phụ đề)
5 Câu Hỏi Nhanh Mỗi Bà Bầu Đều Có Về Zika

Virus Zika Lây Lan Bằng Cách Nào?

Chúng ta đã nghe nói về các virus chikungunya và sốt xuất huyết, được truyền nhiễm thông qua muỗi. Hiện nay, đã có thêm một loại virus khác - Zika.

Virus Zika lây nhiễm chủ yếu thông qua vết cắn của muỗi Aedes bị nhiễm bệnh. Ví dụ, nếu một người đã bị nhiễm virus Zika và bị muỗi Aedes cắn, nếu vài ngày sau con muỗi này cắn bạn, thì có thể bạn cũng sẽ mắc bệnh Zika.

Virus Zika lây lan thông qua vết cắn của muỗi và không lây nhiễm trực tiếp từ người sang người, điều này có nghĩa là bạn có thể bắt tay người nhiễm virus Zika và vẫn sẽ không sao.

Về mặt bản chất, nếu chúng ta có thể kiểm soát sự sinh sản của muỗi Aedes tại Singapore, chúng ta sẽ có khả năng kiểm soát sự lây lan virus Zika tại Singapore.

Các Triệu Chứng Của Bệnh Zika Là Gì?

Các triệu chứng của bệnh Zika thường biểu hiện nhẹ nhàng và rất phổ biến giống như của bất kỳ căn bệnh truyền nhiễm lây lan từ virus nào khác. Đối với đa số mọi người, đây là một loại bệnh hoàn toàn vô hại.

80% người bị nhiễm virus Zika có thể không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào, ví dụ như không sốt. Chỉ có 20% bệnh nhân có thể sẽ phát triển triệu chứng.

Các triệu chứng Zika bao gồm sốt, đau nhức cơ thể, đau đầu, và đôi khi có phát ban hoặc đỏ mắt.

Bác Sĩ Có Thể Cho Chúng Tôi Biết Thêm Về Cách Thức Zika Tác Động Đến Phụ Nữ Mang Thai Như Thế Nào Không?

Mối nguy hiểm xuất hiện khi một phụ nữ mang thai bị nhiễm Zika. Virus có thể lưu hành trong máu, đi qua nhau thai và lây nhiễm cho thai nhi. Các nghiên cứu đã cho thấy mối liên kết chặt chẽ giữa sự lây nhiễm virus và chứng đầu nhỏ, một dạng dị tật bẩm sinh trong đó đứa trẻ được sinh ra với bộ não có kích thước nhỏ hơn. Khi não bị ảnh hưởng, trẻ cũng sẽ gặp phải các vấn đề và bất thường khác trong quá trình trưởng thành. Do vậy, tại thời điểm chuyển dạ, các bác sĩ sẽ tìm kiếm virus trong nhau thai thông qua các kỹ thuật đặc thù nhằm xác nhận chuẩn đoán có nhiễm virus Zika.

Dữ liệu liên quan đến mối quan hệ giữa virus Zika và chứng đầu nhỏ vẫn chưa rõ ràng. Giả thuyết cho rằng nếu người mẹ bị nhiễm virus càng sớm trong thai kỳ, thì kết quả sẽ càng tồi tệ hơn, và có khả năng cao hơn virus Zika sẽ lây truyền sang đứa trẻ chưa sinh.

Có một đề xuất cho rằng thậm chí người mẹ có thể biểu hiện không có triệu chứng, ví dụ như không sốt, không đau đầu, hoặc không phát ban. Tuy nhiên, em bé vẫn có thể được sinh ra với những bất thường. Hãy nhớ rằng 80% bệnh nhân bị nhiễm Zika không có triệu chứng.

Câu hỏi là, đã có thêm bất kỳ đột biến mới nào hoặc các thay đổi nào của virus hay chưa? Chúng ta cần hiểu rõ có phải đã xuất hiện điều bất thường hoặc có điểm khác biệt trong các cụm Zika hay không, chẳng hạn như một nguyên nhân đồng thời khác (môi trường, hoặc sự kết hợp giữa virus mới và độc tố) đã tạo ra sự khác biệt.

Chúng ta cần thêm nhiều nghiên cứu hơn về vấn đề này, và cần gấp.

Chứng Đầu Nhỏ Là Gì Và Ảnh Hưởng Như Thế Nào Đến Đứa Trẻ?

Trong dạng thể trầm trọng, thai nhi có thể tử vong trong bụng mẹ, hoặc được sinh ra đã chết. Nếu không, em bé có thể được sinh ra với chứng chậm phát triển tâm thần nghiêm trọng. Đây là một kết quả vô cùng nghiệt ngã và khủng khiếp đối với cha mẹ.

Hiện vẫn chưa rõ ràng, nhưng tôi nghi ngờ sẽ có một phổ phạm vi trường hợp bao gồm các trẻ em bị khiếm khuyết trong khả năng học tập, trải dài đến mức độ chậm phát triển tâm thần nghiêm trọng và bại não.

Làm Thế Nào Biết Được Tôi Có Gặp Nguy Cơ Mắc Bệnh Zika?

Nếu bạn đã đi du lịch đến các khu vực ở trong nước hoặc nước ngoài được báo cáo có tình trạng nhiễm Zika, bạn sẽ chịu một nguy cơ mắc phải sự lây nhiễm Zika cao hơn.

Nguy cơ thực sự chủ yếu áp dụng cho phụ nữ mang thai hoặc phụ nữ đang cố gắng có thai. Phụ nữ mang thai nên cực kỳ cảnh giác để bảo vệ bản thân.

Tôi Có Thể Làm Gì Để Bảo Vệ Bản Thân?

Cách tốt nhất là tự bảo vệ bản thân khỏi các vết cắn của muỗi bằng cách sử dụng kem hoặc miếng dán chống muỗi, và tiến hành các biện pháp để xóa sổ những nơi muỗi sinh sản.

Loại thuốc khoa học tốt nhất tính đến thời điểm hiện tại để tự bảo vệ bản thân khỏi bọ muỗi cắn là kem đuổi muỗi DEET. Hãy xịt kem ở khắp nơi trên cơ thể và quần áo - trên tay, bàn chân, tai, và cả trên quần áo và dép. Hãy cố gắng giữ mình ở trạng thái mát mẻ, vì muỗi có xu hướng tìm đến nơi nào có nhiệt độ cao.

Tất nhiên, không gian ngôi nhà bạn ở là rất quan trọng vì chúng ta đều biết rằng muỗi sinh sản ở những dụng cụ chứa nước như bình cắm hoa và lon. Hãy áp dụng các biện pháp tương tự như khi bạn phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết - hãy đảm bảo đổ hết nước tồn đọng trong các dụng cụ chứa. Bạn có thể sử dụng lưới chống côn trùng lắp ở cửa sổ và cửa lớn để ngăn chặn muỗi bay vào nhà.

Hiện tại, chưa có vắc-xin hoặc phương pháp điều trị bệnh Zika.

Điều Gì Sẽ Xảy Ra Nếu Tôi Không Biểu Hiện Triệu Chứng?

Hiện đã sẵn sàng các xét nghiệm để xác nhận tình trạng nhiễm Zika. Tuy nhiên, hướng dẫn của Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) ban hành tháng 5 năm 2016 không khuyến khích tiến hành xét nghiệm Zika thường quy cho phụ nữ mang thai không có triệu chứng. Nếu bạn lo ngại, hãy trao đổi thêm với bác sĩ của bạn.