Dr Lingaraj Krishna
Bác sĩ phẫu thuật chấn thương chỉnh hình
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ phẫu thuật chấn thương chỉnh hình
Chúng ta đều trải qua cái âm thanh thoả mãn đó trong các khớp xương tại một thời điểm này hoặc khác. Rất thường cho đầu gối, các khớp tay, lưng, và cổ phát ra tiếng 'lắc rắc' hoặc 'lốp bốp' khi chúng ta uốn cong và co duỗi những bộ phận khác nhau của cơ thể.
Những âm thanh này được biết đến trong y khoa với tên gọi là 'crepitus', hay tiếng kêu "lạo xạo". Âm thanh này thường gia tăng về tần suất khi chúng ta già đi. Tuy nhiên, điều tốt lành là từ trước tới giờ, những âm thanh này không phải là nguyên nhân gây lo lắng. Cho đến lúc này, việc bẻ các khớp tay chưa được tìm thấy là nguyên nhân gây đau khớp hay tổn thương các khớp.
Một quan niệm sai lầm phổ biến là cái âm thanh lắc rắc hoặc lốp bốp bạn nghe thấy là do xương của bạn gây ra. Tuy nhiên, tiếng kêu lạo xạo thật ra là âm thanh của các chất khí bị bẫy thoát ra từ các chất dịch giữa các khớp xương khi chúng ta cử động. Bọt khí nitrogen trong chất dịch khớp giữa các khớp tích tụ theo thời gian, và bị thoát ra khi một khớp xương được sử dụng theo một cách nào đó, như là vươn tay lên cao, hoặc cúi xuống để giãn cơ.
Bẻ các khớp tay giúp giải phóng những chất hóa học được gọi là endorphins, có thể làm cơn đau dịu bớt và tạo ra một cảm giác dễ chịu. Kết quả là, chúng ta cảm thấy như sức ép trong các khớp xương tan biến.
Những âm thanh của khớp xương kêu lốp bốp hoặc lắc rắc , tự chúng cũng không gây lo lắng. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy những triệu chứng sau đây, nó có thể là dấu hiệu điều gì đó không ổn.
Đây là một số triệu chứng đáng được canh chừng:
Có thể có những lúc tiếng kêu lạo xạo không chỉ đơn giản hoặc dễ chịu như là việc giải phóng các chất khí bị bẫy trong các khớp xương của bạn, đặc biệt khi bạn đang trải qua các tình trạng bệnh lý sau đây:
Bệnh viêm khớp gây sưng và cứng các khớp xương. Kết quả là một số động tác gây đau. Khi chúng ta già đi, sưng, cứng và đau đớn có xu hướng trở nên trầm trọng hơn nếu không được điều trị.
Những dạng viêm khớp phố biến nhất là viêm khớp xương và viêm khớp dạng thấp.
Nếu bạn mắc phải những tình trạng này, âm thanh bạn nghe thấy ở các khớp có thể thật sự là do cử động của mô sụn và xương bị tổn thương.
Sụn chêm là miếng sụn hấp thụ áp lực giữa các xương trong đầu gối của chúng ta. Miếng đệm này ngăn ngừa các xương mài vào nhau.
Không may, miếng sụn mềm này có thể bị rách khi thực hiện những môn thể thao gắng sức như đá bóng hay bóng rổ. Miếng sụn chêm bị rách có thể bị kẹt giữa các khớp xương và ngăn cản sự cử động. Điều này có thể gây ra một âm thanh nổ trong đầu gối, cùng với đau và sưng.
Tình trạng này, còn được biết đến là 'đầu gối người chạy bộ', mô tả một cơn đau âm ỉ xung quanh xương bánh chè của chúng ta. Cơn đau này có xu hướng gia tăng khi thực hiện những bài tập thể thao nặng và lặp đi lặp lại, như chạy hoặc leo cầu thang. Cơn đau này có thể được kèm theo một âm thanh nghiến trong đầu gối.
Nếu tiếng lắc rắc ở một khớp xương gây đau, cứng khớp, sưng, hoặc tím bầm, tốt nhất nên tìm sự chăm sóc y tế để có một chẩn đoán đúng đắn và kế hoạch điều trị.
Trong khi việc khám về mặt thể chất một khớp xương bị sưng và đau có thể đủ cho một bác sĩ chuyên khoa chỉnh hình chẩn đoán bản chất của tình trạng bệnh hoặc chấn thương, những xét nghiệm hình ảnh bổ sung có thể được đề nghị. Những xét nghiệm này bao gồm chụp X-quang và chụp hình cộng hưởng từ (MRI).
Phương pháp điều trị tình trạng bệnh lý tiềm ẩn có thể là không phẫu thuật hoặc theo phương pháp phẫu thuật.
Điều trị không phẫu thuật bao gồm việc thay đổi hoạt động, dùng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu, và các bài tập tại nhà.
Điều trị phẫu thuật thông thường có sử dụng phẫu thuật nội soi, một thủ thuật 'lỗ khóa' ít xâm lấn. Trong phẫu thuật nội soi, bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo ra một vết mổ nhỏ trong da gần khớp xương của bạn, và luồn vào một ống nhỏ trong đó có gắn một camera nhỏ ở đầu ống. Sau đó họ có thể nhìn thấy bên trong khớp xương của bạn bằng cách trình bày những gì máy quay ghi lại được trên một màn hình video trực tiếp.
Một khi bác sĩ có thể nhìn rõ bên trong khớp xương, họ sẽ thực hiện các thủ tục cần thiết bằng cách sử dụng các dụng cụ phẫu thuật mảnh được luồn vào những vết mổ nhỏ khác xung quanh khớp.
Phẫu thuật nội soi nói chung được ưa chuộng hơn phẫu thuật hở, vì nó tạo ra những vết mỗ nhỏ hơn, nghĩa là thời gian lành bệnh mau hơn và thời gian nằm viện ngắn hơn.
Trong khi những tiếng lắc rắc hoặc kêu nổ lốp bốp thỉnh thoảng xảy ra ở các khớp xương của bạn không phải là điều đáng lo lắng, hãy hỏi ý kiến một bác sĩ chuyên khoa chỉnh hình khi bạn cảm thấy nghi ngờ, hoặc nếu bạn trải qua bất kỳ cơn đau, sưng, hoặc cảm giác không thoải mái.