-
-
Khu vực chăm sóc và điều trị
Nguồn: Shutterstock
Nếu bạn thuộc về số đông dân số, chắc hẳn việc "già đi" đối với bạn nghe như một triển vọng tiêu cực - điều này đồng nghĩa với sự xuất hiện từ từ các nếp nhăn, hình thành dần của những ngấn mỡ thừa (và không thể nào nhét vừa vào những chiếc quần bò cỡ 27 nữa), tần suất những cơn đau nhức và các vấn đề về sức khỏe mà bạn sẽ bắt đầu phải đối mặt.
Nhưng trưởng thành không chỉ gói gọn trong những điều đó, và với các lợi thế gia tăng về mặt kinh nghiệm, sự trưởng thành, sự khôn ngoan, và cái nhìn toàn cảnh hơn, bạn càng có khả năng sống tốt và tận hưởng cuộc sống của mình khi bạn trưởng thành.
Khi lớn tuổi hơn, bạn sẽ bắt đầu nhận thấy những sự thay đổi. Bất kể là sự thay đổi về mặt cách nhìn hay diện mạo bên ngoài, bạn sẽ nhận thấy bản thân mình không còn hoàn toàn giống với bản thân của trước đây nữa. Và điều đó là bình thường. Một số trong chúng ta cảm thấy không thoải mái với chính bản thân mình bởi vì chúng ta tin rằng chúng ta phải có diện mạo theo một kiểu nhất định hoặc có khả năng làm một số việc nhất định để củng cố bản sắc của mình.
Hãy hiểu rằng khi chúng ta lớn tuổi hơn, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi. Diện mạo của chúng ta sẽ không còn giống trước đây, chức năng của cơ thể cũng vậy. Thay vì chăm chăm vào hình mẫu lý tưởng mà bạn cho rằng bạn nên có, hãy học cách thư giãn và hòa mình vào con người mới của bạn. Đơn giản chỉ vì bạn không còn giống trước đây không có nghĩa là bạn không còn là chính bạn nữa. Một con người mới của bạn cũng có thể đem đến một giai đoạn trải nghiệm hoàn toàn mới. Hãy thuận theo tự nhiên!
Việc biến việc ăn uống lành mạnh thành một phần bền vững của lối sống có thể nghe khó khăn nếu như bạn mới chỉ bắt đầu thực hành, tuy nhiên với những gợi ý ăn uống lành mạnh từ đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng của Bệnh viện Mount Elizabeth, bạn sẽ nhận thấy điều này thật ra khá đơn giản.
Phụ nữ dễ có nguy cơ bị bệnh tim và loãng xương khi chúng ta lớn tuổi hơn, vì vậy điều quan trọng là chúng ta tích hợp các thức ăn vào chế độ ăn uống nhằm bảo vệ tốt nhất hệ xương và trái tim của mình khỏi nguy cơ mắc bệnh.
Có bằng chứng cho thấy các thức ăn có nguồn gốc thực vật - đặc biệt là ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, quả có tính hạch, hoa quả và rau củ - có thể làm giảm nguy cơ bệnh tim. Các thức ăn khác mà bạn có thể cân nhắc đưa vào chế độ ăn uống của mình bao gồm các loại cá béo (ví dụ, cá thu, cá mòi, cá ngừ và cá hồi). Các loại cá này chứa hàm lượng axit béo omega-3, được chứng minh là có khả năng cải thiện độ đàn hồi của mạch máu và làm giảm huyết áp - việc này sẽ dần hạ thấp nguy cơ bệnh tim, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Bên cạnh đó, các loại cá béo này cũng cung cấp vitamin D, một dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe của hệ xương.
Già đi không phải lúc nào cũng toàn trải nghiệm màu hồng. Trong khi không dễ dàng để buông bỏ hay tìm thấy ý nghĩa trong các tình huống không như ý, hãy tìm kiếm một vài điểm mà bạn có thể rút tỉa và học hỏi được từ tình huống đó, thay vì phải cố gắng chống lại nó.
Nuôi dưỡng một tư thế biết ơn hỗ trợ chúng ta cảm thấy hạnh phúc hơn, cải thiện các mối quan hệ của chúng ta với mọi người và thúc đẩy tổng thể chất lượng sống của chúng ta. Các nghiên cứu đã cho thấy có mối liên hệ giữa sự biết ơn và trạng thái khỏe mạnh của một cá thể. Ban đầu, việc biết ơn những điều chúng ta đang có thay vì tập trung vào những điều chúng ta còn thiếu có thể sẽ khó khăn, tuy nhiên tin tốt là trạng thái tâm lý này sẽ mạnh mẽ hơn qua việc sử dụng và thực hành.
Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy sự choáng ngợp, lo âu, hoặc tâm trạng u sầu cứ liên tục xảy đến với mình mà không có lý do rõ ràng, đừng ngần ngại tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp từ một chuyên gia tâm lý. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ có nguy cơ mắc phải trầm cảm gấp hai lần nam giới. Không có gì đáng xấu hổ khi thừa nhận rằng mọi chuyện đã lấy đi rất nhiều năng lượng của bạn, và bạn cần được giúp đỡ. Quan tâm đến sức khỏe tâm lý của bạn là một thành tố then chốt trong việc trưởng thành một cách khỏe mạnh.
Hiện nay, một sự thật được thừa nhận là phụ nữ có nguy cơ mắc phải chứng loãng xương cao hơn nam giới. Loãng xương là tình trạng thoái hóa xương, khiến mật độ xương suy giảm và các xương trở nên mỏng và giòn hơn. Việc này khiến cho việc té ngã trở nên đáng sợ hơn rất nhiều, do có thể dẫn đến gãy xương. Trong một số trường hợp tệ nhất, điều này có thể gây tử vong. Quan trọng là chúng ta cần tiếp tục tăng cường khối lượng cơ bắp và sức mạnh bằng cách tập luyện thường xuyên và có một chế độ ăn uống cân bằng.
Có thể bạn đã từng nghe rằng bạn nên dành thời gian tập luyện ít nhất 3 lần một tuần với mỗi buổi luyện tập kéo dài 25 phút. Khi bạn già đi, điều quan trọng là cần phải luyện tập cả về độ dẻo dai và sức mạnh. Trong khi việc luyện tập các hoạt động tăng nhịp tim mạch (cardiovascular) là rất tốt, hoạt động chịu trọng lực và hoạt động sức bền (resistance exercises) là đặc biệt quan trọng nhằm cải thiện mật độ xương và ngăn ngừa loãng xương trong tương lai. Bên cạnh đó, nó cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim trong dài hạn.
Hoạt động chịu trọng lực không đơn thuần chỉ là nâng tạ. Khiêu vũ, đi bộ đường dài, thể dục nhịp điệu và quần vợt cũng được liệt kê vào nhóm các hoạt động chịu trọng lực! Khi muốn một buổi luyện tập với độ ảnh hưởng thấp hơn, hãy thử với thiết bị luyện tập elip (elliptical training machines), thiết bị đi cầu thang (stair-step machines) hoặc đi bộ.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh" luôn là một lời khuyên bổ ích, và càng lớn tuổi chúng ta sẽ càng biết ơn bản thân đã nghe theo lời khuyên ngày xưa. Những bệnh lý thường gặp ở phụ nữ lớn tuổi bao gồm: tiểu đường, loãng xương, viêm phổi, giảm thính lực, các vấn đề về thăng bằng, bệnh tim, v.v…
Phần lớn các bệnh lý ảnh hưởng tới phụ nữ có thể được tầm soát trong những năm tháng trẻ hơn của bạn (ví dụ, xét nghiệm sàng lọc Pap để chẩn đoán ung thư cổ tử cung, khám phụ khoa, tầm soát vú, tầm soát mật độ xương, tầm soát tim mạch), vậy nên hãy thực hiện những bước chăm sóc sức khỏe này và đi khám bệnh thường xuyên. Nếu tất cả đều tốt, bạn sẽ yên tâm với tình trạng khỏe mạnh. Nhưng nếu các kết quả không như bạn mong đợi, ít nhất bạn có thể kịp thời chặn đứng vấn đề ngay khi còn sớm bằng cách được điều trị kịp thời.
Các nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về tầm quan trọng của các mối quan hệ xã hội đối với sức khỏe và tỷ lệ sinh tồn ở phụ nữ. Việc có những mối quan hệ ý nghĩa và một mạng lưới xã hội vững mạnh sẽ hỗ trợ bảo vệ các chức năng não. Ngược lại, việc thiếu vắng các mối quan hệ và liên kết xã hội đi kèm với bệnh trầm cảm, mức độ suy giảm về nhận thức cao hơn ở những năm sau này, và tỷ lệ tử vong cao hơn - một nghiên cứu cho thấy việc thiếu vắng những mối quan hệ này làm tăng nguy cơ tử vong sớm lên 50% từ mọi nguyên nhân. Điều này nghĩa là, việc không có được các mối quan hệ xã hội vững mạnh gây tổn hại cho sức khỏe của chúng ta nhiều tương đương với việc hút đến 15 điếu thuốc lá mỗi ngày, và thậm chí gây nguy hại nhiều hơn so với béo phì và tình trạng thiếu hoạt động thể chất.
Vậy nên hãy dành ưu tiên thời gian cho gia đình và bạn bè, củng cố các mối quan hệ thân tình, tìm ra những sở thích giải trí mà bạn có thể thực hiện cùng với người khác - hãy nhớ rằng việc duy trì hoạt động xã hội không chỉ khiến cho cuộc sống ý nghĩa và thú vị hơn, mà còn đem đến các lợi ích xa hơn cho sức khỏe của chúng ta.
Số lượng bệnh nhân mắc phải chứng mất trí nhớ (dementia) ở người lớn tuổi đang gia tăng, nghĩa là điều cốt lõi là chúng ta cần phải học cách giữ cho não bộ của mình khỏe mạnh. Theo Bác sĩ Lee Kim En, bác sĩ chuyên khoa thần kinh tại Bệnh viện Moubt Elizabeth, số lượng bệnh nhân được chuẩn đoán mắc phải chứng mất trí nhớ (dementia) ở mức báo động - số lượng dự đoán bệnh nhân ở độ tuổi 65 trở lên sẽ lên đến con số 53,000 vào năm 2020, và gia tăng đến 187,000 vào năm 2050.
Những thay đổi đơn giản về lối sống tạo ra sự khác biệt - thường xuyên tập luyện và kích thích bộ não của chúng ta có thể hỗ trợ xây dựng khả năng dự phòng về mặt nhận thức (cognitive reserve), một vùng đệm làm chậm lại sự suy giảm não bộ. Hãy tìm ra những sở thích giúp bộ não của bạn được vận động và kích thích. Học một ngôn ngữ, chơi một nhạc cụ, đi khiêu vũ, theo một khoá học, đi bộ đường dài (hiking), chơi cờ bàn (boardgames) - có vô số lựa chọn cho bạn!